– باتری

عموما تمام سیستم‏های اعلام حریق با ولتاژ ۲۴ ولت مستقیم کار می‏کنند که وظیفه کاهش و تبدیل آنرا پانل بر عهده دارد. باتری‏های نیکل کادمیوم ۱۲ ولت برای پانل‏ها استفاده می‏گردند؛ که با ترکیب ۲ عدد آنها با یکدیگر و دریافت ۲۴ ولت می‏توان آن را به پانل متصل نمود. حداقل زمان مناسب برای بهره‏ گیری از باتری‏ها در زمان قطع برق شهر ۲۴ ساعت می‏باشد.

تجهيزات تکميلي سيستمهاي اعلام حريق

تکرارگر (Repeater )

در مواقعي که تکرار علائم اعلام حريق در مکان هاي غير از محل تابلو اصلي مورد نياز
باشد از تکرارگرها استفاده مي شود. تکرارگرها داراي LED هاي نشانگر مشابه تابلو
اصلي مي باشند و به ترمينال هاي تابلو کنترل مرکزي وصل مي شوند. ممکن است بعضي
تابلوها امکانات اتصال تکرارگر را نداشته باشند . طرز اتصال آن در دياگرام سيم کشي
تابلو اصلي مشخص مي شود .

جداکننده خط (Line Lsolator)

با استفاده از جدا کننده هاي خط مي توان در صورت بروز عيب در مدار قسمت معيوب را از
قسمت سالم مدار جدا کرده و بعد از رفع عييب دوباره اتصال کامل مدار را برقرار نمود

مگنت نگهدارنده ( Door Holder )

بر روي درهاي معيني جهت جلوگيري از گسترش آتش در حين آتش سوزي نصب مي شود و در صورت بروز حريق از باز ماندن در جلوگيري مي کنند . طبق استاندارد تغذيه آن بايد از منبع
۲۴ ولت جداگانه انجام مي گيرد نه از برق ۲۴ ولت تابلو چون مصرف آن ها بالاست .
سيستم هاي صوتي اعلام خطر
اين سيستم ها در دو نوع عادي و هوشمند ساخته شده اند و قادرند به طور اتوماتيک يا
دستي در مواقع بروز حريق پيام اعلام خطر را از بلند گوهاي مربوطه پخش نمايند .

سيستم هاي تلفن اضطراري
اين سيستم ها داراي يک پانل تلفن اصلي و گوشي هايي مي باشند که در محل هاي مورد نظر
نصب مي شوند . هنگام خطر مي توان با استفاده از گوشي ها به مرکز تلفن خبر داد يا
مرکز تلفن مي تواند به هر کدام از گوشي ها زنگ بزند. ارتباط بين گوشي ها نيز مي تواند از طريق پانل اصلي تلفن برقرار باشد . تصوير يک گوشي تلفن اضطراري و دو نمونه
پانل اصلي اين سيستمها را مشاهده مينماييد:
ماژول هاي رابط (Interface Module)
در سيستم هاي هوشمند استفاده مي شوند و براي ارتباط و شناسايي اجزاي قابل آدرس دهي
سيستم به کار مي رود .چند نمونه از آنها را در زير مشاهده مي کنيد:

(Active End Of Line Unit AEOL)
در انتهاي خط سيستم هاي اعلام حريق نصب مي گردد و با کمک آن مي توان دتکتورهاي عادي
(غير قابل آدرس دهي) را به سيستم هاي اعلام حريق هوشمند وصل کرد .

برنامه ريزي دستي ( Handle Programmer )
براي برنامه ريزي اجزاي سيستم هاي اعلام حريق هوشمند استفاده مي شود .ابزارهاي
ديگري نيز مانند تست کننده مسير ( Loop Tester ) و برد رله هاي کمکي و اسپليتر زنگ
و … وجود دارد که در سيستم هاي اعلام حريق در صورت نياز استفاده مي شوند .در
ادامه نحوه سيم بندي چند نوع تابلوي مرکزي اعلام حريق به عنوان نمونه آورده شده است
و نحوه نصب و سيم کشي پانل کنترل عادي مدل ACT آرياک به طور کامل بيان شده است.

دستورالعمل طراحی و اجرائی سیستم اعلام حریق بر مبنای استاندارد NFPA-72
۱) مساحت هر زون حداکثر ۲۰۰۰m2 میباشد.
۲) حد اکثر طول زون m 3000 می باشد.
۳) حداکثر تعداد المان های هر زون (شامل شستی و دتکتور ..) ۲۴ المان است و بهتر است حد اکثر ۲۰ عدد منظور گردد.
۴) هر طبقه مسکونی میتواند بر یک زون قرار گیرد.
۵) پیشنهاد میشود شستی اعلام حریق راهرو طبقات بر یک زون مجزا باشد.
۶) در جاهائی که دارای ولتاژ القایی است(اتاق ترانس،سوئیچ و…..) می بایست از سیم روکش دار استفاده نمود.
۷) سیم باید یک تیکه و در لوله مستقل و مجزا باشد.
۸) سقف و کف کاذب که دارای ارتفاع بیش از ۸۰cm باشند، نیاز به دتکتور دارند.
۹) اگر فاصله پارتیشن نصب شده تا سقف کمتر از ۳۰cm باشد ، باید برای آن دتکتور مجزا لحاظ نمود.
۱۰) اگر ارتفاع گچبری سقف بیش از ۵۰cm باشد لازم است دتکتور مجزا برای هر فضا در نظر گرفت.
۱۱) کلیه انبارها می بایست دارای دتکتور باشند:
الف– در صورتیکه انبار در واحد مسکونی باشد،لازم است یک دتکتور حرارتی برای آن در نظر گرفت.
ب – برای انبارهای موجود در پارکینگ، اگر بصورت ردیفی باشد در فاصله ۵۰cm از انبارها و در فاصله حداکثر ۸m از هم نصب میشوند. و اگر انبارها بصورت مجموعه ای باشد یک دتکتور در مسیر ورودی به آنها نصب میشود.
۱۲) در مجاورت تابلو کنتورهای برق یک دتکتور دودی نصب شود.
۱۳) هر موتورخانه و چاهک آسانسور می بایست دارای یک زون مجزا از دتکتورهای دودی باشد(استفاده از ردیاب مکنده دودی پیشنهاد میشود).
۱۴) در سوله های صنعتی و ساختمانهای دارای رایزر برق ، لازم است از دتکتور مکنده دودی و یا ردیاب حرارتی کابل استفاده شود
۱۵) حداکثر سطح پوشش دتکتور دودی ۱۰۰m2و برای دتکتور حرارتی ۶۰m2 است.
۱۶)حداکثر ارتفاع نصب دتکتور دودی ۱۲m و برای دتکتور حرارتی ۸m است.

۱۷) برد دتکتورها :
الف – دتکتورهای دودی :
– دایره ای به شعاع ۵/۶ متر
– فاصله دتکتور دودی ۶/۱۰ متر تا ۱۵ متر بر حسب مکان و آرایش نصب .
ب – دتکتورهای حرارتی :
– دایره ای به شعاع ۳/۵ متر در محلهایی با ریسک بالا مانند آشپزخانه .
– دایره ای به شعاع ۵/۶ متر در محلهایی با ریسک کمتر مانند پارکینگ .
– فاصله دو دتکتور حرارتی ۵/۷ متر تا ۶/۱۰ متر بر حسب مکان و آرایش نصب .
۱۸) استفاده از دتکتورهای دو کاناله در هتل ها و ساختمانهای مسکونی خوب ولی برای مکانهای صنعتی لازم است از دتکتور مجزا استفاده نمود.
۱۹) محل نصب دتکتور دودی نباید در مجاورت یا نزدیک جریان هوا باشد ( دور از پنجره و درب و فضای باز پارکینگ .
۲۰) حداقل فاصله دتکتور تا دیوار و یا پارتیشن ۵۰cmو حداکثر ۷m برای دودی و ۵٫۵m برای حرارتی است.
۲۱) بهترین مکان نصب مرکز اعلام حریق در نگهبانی، سرایداری و اتاق اطلاعات و یا در نزدیکی ورودی ساختمان است به نحوی که مورد رویت عموم و خصوصاً مامور آتش نشانی باشد.
۲۲)در فضای سوله، حداکثر فاصله پیمایشی که فرد جهت رسیدن به شستی طی می کند نباید بیش از ۲۰ متر باشد.
۲۳) در سقف های شیبدار لازم است دتکتورها در ارتفاع ۵۰cm پائین تر از مرتفع ترین نقطه سقف نصب شوند.
۲۴)شستی اعلام حریق :
– شستی اعلام حریق در حالت معمولی در ارتفاع نصب ۱۲۰ تا ۱۴۰ سانتی متر و تابلو اعلام حریق در ارتفاع ۱۷۰ سانتی متر از کف نصب شوند.
– فاصله شستی ها در راهروهای پهن و کم تردد بین ۳۰ تا ۴۵ متر .
– فاصله شستی ها در راهروهای پر تردد و باریک و پله بین ۱۵ تا ۲۵ متر.
– در کنار هر درب یا راه پله خروجی ( در هنگام تخلیه ساختمان ) یک شستی نصب شود.
– استفاده از شستی در محلهای فرار و خروج و ابتدای راه پله .
– سیستم آدرس پذیر:
۲۵) برای مجتمع های مسکونی و سوله های صنعتی بزرگ ، استفاده از سیستم آدرس پذیر الزامی است.
۲۶) حداکثر طول لوپ ۳Km و دارای حداکثر ۱۲۸ المان میباشد.
۲۷) در سیستم آدرس پذیر نمی توان مسیر رفت و برگشت را درون یک لوله قرار داد.
۲۸) حداکثر تعداد لوپ ۴ عدد می باشد.
۲۹) در هر ناحيه (zone) حداكثر تعداد ۲۴ عدد انواع سنسور در نظر گرفته شود.
۳۰) كابل ارتباطي سنسورها از نوع (JY-ST-Y)0.8mm انتخاب گردد. از کابل با سیم مقطع ۱٫۵ ملم۲ برای آژیرها و شستی ها می توان استفاده نمود .
۳۱) در مجتمع هاي تجاري- مسكوني نيازي به ارتباط خاصي بين سيستمهاي كنترل اعلام حريق واحدهاي تجاري و مسكوني نيست و فقط آژيرهايي در فضاي بيرون درنظر گرفته شود.
۳۲) واحدهاي تجاري هركدام داراي يك سيستم اعلام حريق مستقل باشند و در پاساژها از يك سيستم اعلام حريق مركزي استفاده شود.
۳۳) در انتهاي مسير آژيرها مقاومت انتهای خط در نظر گرفته شود.
۳۴) در صورت روكار بودن سيم كشي سيستم اعلام حريق بايد از لوله فلزي استفاده نمود و از كاربرد داكت هاي پلاستيكي اجتناب گردد.
۳۵) در پلاني از سيستم اعلام حريق كه كابل كشي ها و مركز اعلام حريق كشيده شده است ، توضيحي در مورد نواحي هر زون داده شود.
۳۶) می بایست برای پله فرار یک زون مجزا در نظر گرفته شود که شاسی آن در هر طبقه و در مسیر پله فرار گیرد
۳۷) نظر به اینکه در پاگرد راه پله شاسی نصب شده ، لذا شاسی جنب درب ورودی واحد ساختمانی حذف میشود.
۳۸) لازم است کلیه اتاق خوابها دارای دتکتور دودی باشد . ولی فضای راهرو نیازی به دتکتور ندارد.
۳۹) با توجه به میزان بالای توان صوتی آژیرهای اعلام حریق، لازم است علاوه بر زیر زمین و همکف در هر دو طبقه یکدستگاه آژیر نصب نمود بقدرت ۷۵ دسی بل و ترجیحا در هر واحد یک بیزر با توان صوتی ۳۰ دسی بل منظور گردد . بهر صورت هر ساختمان مسکونی باید دارای حد اقل دو آژیر باشد .
۴۰) لازم است در پلانی که سیستم اعلام حریق مرکزی (F.A.C) رسم شده ، تعداد زونهای آن و نیز محل کاربردی هر زون تعریف شود . بعنوان مثال :
” سیستم اعلام حریق مرکزی داری ۸ زون و بازاء هر طبقه ، همکف ، راهرو ، آسانسور و پله فرار دارای یک زون میباشد.”
۴۱- در ساختمانهاي ۴ سقف و بالاتر (سه طبقه + پیلوت) اجراي سیستم آتشنشانی خشک الزامی است.
۴۲- در ساختمانهاي ۶ سقف و بالاتر اجراي سیستم آتشنشانی خشک و تر الزامی است.
۴۳- نصب کپسول آتشنشانی ۴ کیلویی جهت هر واحد در فضاي مشترك الزامی است.
۴۴- اجراي سیستم اعلام حریق شامل شاسی و آژیر در هر طبقه در فضاي مشترك در ساختمان هاي ۵سقف و بالاتر الزامی است.
۴۵- اجراي لوله کشی با لوله سیاه بدون درز (مانسمان) با اتصالات جوشی صورت پذیرد.

– منطقه تحت پوشش آنها ۵۰m2 است.
– حداكثر فاصله بين يك دتکتور حرارتي تا دتکتور ديگر نبايد بيش از ۷ متر باشد.
– حداكثر فاصله بين ديوار و دتکتور حرارتي نبايد بيش از ۲/۵ متر باشد
– بر آمدگي زير سقف كمتر از ۱۵cm مي تواند ناديده انگاشته شود و چنانچه بر آمدگي بيش از ۱۰% ارتفاع اتاق باشد بايد يك فضاي مجزا در نظر گرفته شود.
– چنانچه برآمدگي بيش از ۱۵cm و كمتر از ۱۰% بشد فاصله افقي بين دتكتورها بايد به اندازه ۲ برابر برآمدگي كاهش يابد.
– چنانچه عرض راهرو بيشتر از ۵ متر باشد بايد يك فضاي مستقل در نظر گرفته شود.
– چنانچه عرض راهرو كمتر از ۵ متر باشد بايد به حداكثر فاصله افقي دتکتورها ۵۰% اختلاف ۵ متر و عرض راهرو اضافه شود.
– بر مبناي استاندارد NFPA نبايد دتكتورها در فاصله كمتر از ۱۰cm نسبت به ديوار و سقف نصب شوند.

دتکتورهای دودي
– حداكثر پوشش يك دتکتور دودي ۱۰۰ متر مربع است.
– دورترين نقطه از ديوارهاي اطراف تا نزديكترين دتکتور نبايد بيش از ۵/۷ متر باشد
– حداكثر فاصله بين دتکتور تا نزديكترين دتکتور حريق نبايد بيش از ۱۰ متر باشد
نصب اوليه
کابل کشي و حصول اطمينان از تطابق آن با استاندارد ۵۸۳۹ BS :
• ابتدا موقعيت کليه قسمت ها را با نقشه چک کنيد .
• کابل کشي را مطابق با نقشه انجام دهيد .
• بعد از کابل کشي دتکتورهاي حرارتي و دود ، شستي ها و آژير هاي اعلام خطر را نصب کنيد .
• دستگاه مرکز کنترل را طبق دستورالعملهاي آزمايش مرکز کنترل آزمايش کنيد .
• بعد از بازکردن درب جلوي دستگاه به شرح زير، جعبه اصلي دستگاه را در محل مناسب نصب نماييد.
• پيچ اتصال ارت روي برد اصلي دستگاه را شل کرده و کابلش را از زير آن جدا کنيد.
• لولا هاي درب دستگاه را از شيارهاي مربوطه آن از جعبه اصلي جدا کنيد .
• جعبه اصلي دستگاه را با استفاده از ۴ عدد سوراخ نصب ، به ديوار پيچ کنيد .
• کابل برق ۲۲۰ ولت را از سوراخ هاي بالاي جعبه وارد کنيد . ورودي برق ۲۲۰ ولت و سيم کشي آن بايستي طبق قوانين رايج سيم بندي IEEE و استاندارد BS5839 انجام شوند . تا زماني که سيم بندي امتحان نشده است هيچ دتکتوري يا آژيري را متصل نکنيد. اغلب روي پايه دتکتور هنگامي که دتکتور روي آن نباشد مدار سيم کشي را باز مي کنند ، جهت آزمايش سيم کشي بايستي ارتباط مدار باز سيم کشي را بر روي پايه دتکتور کامل نمود.
• سيم هاي ورودي را قبل از آزمايش کامل دستگاه به ترمينال هاي آن وصل نکنيد.
• دتکتورها را تا تمام کارهاي ساختماني ( که امکان وجود گرد و غبار مي باشد ) ، از پايه هاي آن خارج کنيد تا به دليل ورود گرد و غبار به داخل آن ها باعث ايجاد آژير مزاحم نشود.

۲-نقشه اتصال ترمينال ها :
۳ – نصب تکميلي :
هنگامي که کليه کارهاي ساختماني تمام شده و هيچ گرد و غباري وجود ندارد .
• مطمئن شويد که برق ۲۲۰ ولت دستگاه قطع مي باشد .
• براي جلوگيري از وارد شدن صدمه به دستگاه در هنگام اتصال سيم ها باطريها را از داخل دستگاه برداريد . بعد از آزمايش کردن سيم بندي دستگاه مقاومت هاي انتهاي خط را از ترمينال دستگاه باز کرده و آنها را به ترمينال هاي آخرين دتکتور و آخرين آژير هر مدار وصل کنيد.
(مي تو انيد قبل از بازکردن مقاومت هاي متصل به ترمينالهاي دستگاه از مقاومت هاي داخل زيپ همراه دستگاه براي اتصال به آخرين دتکتور و آژير استفاده نماييد و پس از اتمام تست ، مقاومت هاي داخل دستگاه را براي استفاده هاي بعدي نگهداري نماييد.)
• سپس کليه آژيرها و دتکتورها را وصل کنيد .
• کامل بودن مدار سيم کشي را به وسيله يک اهم متر چک کنيد.
• مطمئن شويد که به هر شستي مقاومت ۴۷۰ اهم متصل باشد ، درغير اين صورت به جاي حالت اعلام حريق نشانگر اشکال مداراتصال کوتاه روشن خواهد شد . ( داخل شستي هاي اعلام حريق SENS ، مقاومت تعبيه شده است)
تذکر : هنگام متصل بودن هرگونه وسيله الکترونيکي، سيستم را به وسيله مگااهم سنج آزمايش نکنيد .
• زماني که مطمئن شديد که کليه اتصالات محکم مي باشند و عايق روي سيم ها سالم مي باشند درب جلوي دستگاه را در جاي خود قرار دهيد ، باطري ها را در داخل دستگاه قرار داده و سيم آن را متصل کنيد و برق دستگاه را نيز متصل کنيد . حال مي توانيد دستگاه را به طور کامل و عملي تست نماييد .
توجه : کليه دستگاهها فضاي لازم را براي قرار دادن دو باطري ۷ آمپر ساعت دارا هستند.
آزمايش مرکز کنترل
مرکز کنترل را قبل از متصل کردن نيز مي توان امتحان کرد .
• ابتدا مطمئن شويد که مقاومت هاي انتهاي خط در جاي خود در ترمينال قرار دارند .
• دو باطري ۱۲ ولت حداقل ۶/۲ آمپرساعت (براي ۲ زون) و حداقل ۷ آمپرساعت (براي ۴ الي ۱۴ زون) در قسمت پايين کابينت قرار دهيد و آنها را به وسيله سيم رابط به صورت سري متصل کنيد . باطري ها را نيز به وسيله سيم هاي سياه و قرمز مربوطه متصل به برد اصلي ، به دستگاه متصل کنيد . سيم قرمز مثبت و سيم سياه منفي است . ( توجه داشته باشيد که اتصال اشتباه باطري فيوز باطري را مي سوزاند و يا ممکن است به دستگاه آسيب برساند ) ورودي ۲۲۰ ولت را به برق وصل کنيد در اين حالت چراغ Power روشن مي شود و در صورتيکه باطري ها خالي نباشد چراغ نشانگر اشکال تغذيه خاموش شده و بازر ساکت مي شود . اگر باطري ها کاملا خالي و يا نامرغوب باشند چراغ اشکال تغذيه کماکان روشن مي ماند اما بهتر است که با باطري جديد شارژ شده امتحان شود .
سوئيچ دو حالت نرمال
• فقط چراغ Power روشن است، آژيرها ساکت هستند و دکمه هاي فشاري نيز عمل نميکند.
سوئيچ را در حالت Button Controls قرار دهيد :
• دکمه هاي فشاري فعال مي شوند و شخص مجاز مي تواند از آنها استفاده کند . چرخاندن سوئيچ تاثير ديگري روي دستگاه نمي گذارد.
• دکمه ((Reset/Test را فشار دهيد. زمانيکه دکمه فشار داده مي شود چراغ هاي Fire و Fault روشن خواهند شد و بازر به صدا در خواهد آمد. چراغ هاي Mains Fault و Alarm Line Fault روشن نخواهد شد.
آزمايش مدار نمايشگر و وضعيت تغذيه :
• برق ۲۲۰ ولت را قطع کنيد ، بعد از چند ثانيه چراغ Mains Fault روشن خواهد شد در اين حالت چراغ Power خاموش شده و بازر به صدا در خواهد آمد . دکمه Silence Buzzer را فشار دهيد ، بازر خاموش مي شود ولي چراغ Mains Fault روشن شده و بازر به صدا در مي آيد . باطري را دوباره وصل کنيد، پس از مدت کوتاهي دستگاه به حالت عادي بر مي گردد و بازر خاموش مي شود (فقط چراغ سبز رنگ Power روشن مي باشد).
توجه :
۱- اين آزمايشات بايستي با باطريهاي نو و پر انجاه گيرند . باطري هاي نامرغوب باعث اعلام اشکال مي گردند حتي اگر شارژ شوند .
۲- چنانچه باطريها خوب ولي خالي استفاده کنيد نشانگر اشکال منبع تغذيه تا زمانيکه باطري ها به انداره کافي شارژ نشوند روشن مي ماند .

آزمايش کردن مدار کنترل آژير :
ابتدا اطمينان حاصل کنيد که مقاومت هاي انتهاي خط (با کد رنگ آبي , خاکستري , قرمز, طلائي يا نقره اي) بين ترمينال هاي زون های ۱ تا ۸ قرار گرفته باشند .
• ترمينال هاي زون های ۱ تا ۸ را به ترتیب اتصال کوتاه کنيد و به همين وضعيت نگهداريد ، چراغ Fault مربوط به هر زون چشمک خواهد زد و بازر به صدا در خواهد آمد. دکمهSilence Buzzer را فشار دهيد در نتيجه بازر خاموش خواهد شد اما چراغ Fault همچنان چشمک می زند. اتصال کوتاه را برداريد تا دستگاه به حالت نرمال برگردد . اين آزمايش را با مدار باز کردن ترمينالهاي زون های ۱ تا ۸ تکرار کنید. در این مرحله چراغ Fault روشن شده و بازر به صدا در می آید.

آزمايش مدار کنترل دتکتور :
ابتدا اطمينان حاصل کنيد که مقاومت هاي انتهاي خط ( با کد رنگ آبي ، خاکستري ، قرمز ، طلائي يا نقره اي ( بين هر جفت ترمينالهاي زون های ۱ تا ۸ قرار گرفته باشد .
حالتهاي مدار به ۴ وضعيت ذيل مي باشد .
۱ – حالت نرمال : جريان کنترل مسيرهاي زون از طريق مقاومت انتهاي خط برقرار است
۲ – دتکتورها و شستي ها به صورت موازي به سيم هاي مدار زون ها متصل شده اند .
۳ – اشکال مدار باز : سيم بندي در بعضي نقاط قطع مي باشد و جريان کنترل عبور نمي کند .
۴ – اشکال اتصال کوتاه : در بعضي از نقاط مدار اتصال کوتاه به وجود آمده که باعث عبور جريان کنترل بيش از حد مي شود .
۵ – وضعيت حريق : اتصال کوتاه نسبي به وجود آمده که باعث ازدياد جريان کنترل مي گردد ولي نه به اندازه اي که باعث اعلام اشکال اتصال کوتاه گردد . اکثر دتکتورهاي دود وقتي فعال مي شوند اتصال کوتاه نسبي به وجود مي آورند در حاليکه شستي هاي اعلام حريق و دتکتورهاي حرارتي ساده براي به وجود آوردن اتصال کوتاه نسبي به مقاوت ۴۷۰ اهم (کد رنگ زرد ، بنفش ، قهوه اي ، طلائي يا نقره اي) که به صورت سري وصل شود ، نياز دارند .
اشکال مدار باز :
• با برداشتن يکي از پايه هاي مقاوت انتهاي خط از روي ترمينالهاي زون، مدار دتکتورها را باز کنيد . چراغ Fault روشن شده و بازر به صدا در مي آيد .
• دکمه Silence Buzzer را فشار دهيد ، بازر خاموش مي شود ، اما چراغها روشن مي مانند . مدار را به حالت اول خود برگردانيد تا دستگاه نيز به حالت نرمال برگردد. اين آزمايش را براي مدار ديگر دتکتورها با باز کردن ترمينالهاي دیگر زونها امتحان کنيد .
اشکال اتصال کوتاه :
• ترمينال هاي زونها را به يکديگر اتصال دهيد و در اين حالت نگه دار يد . چراغ FAULT روشن شده و بازر به صدا در مي آيد .
• دکمه Silence Buzzer را فشار دهيد بازر خاموش مي شود، اما چراغها روشن مي ماند . اتصال کوتاه را برداريد تا دستگاه به حالت نرمال برگردد . اين آزمايش را براي مدار ديگر دتکتورها با اتصال کوتاه کردن ترمينال هايدیگر زونها تکرار کنيد .
حالت اعلام حريق :
يک مقاومت ۴۷۰ اهم ( با کد رنگ زرد ، بنفش ، قهوه اي ، طلائي يا قهوه اي ) را بين ترمينال هاي زون قرار دهيد .
• رله خروجي آژير عمل مي کند ، چراغ Zone 1 Fire چشمک مي زند ، حال دستگاه در وضعيت اعلام حريق مي ماند . دکمهSilence Alarm را فشار دهيد ، رله خروجي آژير به حالت اول برگشته و چراغ Zone 1 Fire از حالت چشمک زدن به حالت ثابت برمي گردد و بازر به صدا در مي آيد . دکمه Reset /Test را فشار دهيد ، دستگاه دوباره به وضعيت اعلام حريق برمي گردد . مقاومت ۴۷۰ اهم را از روي ترمينالها زون برداريد . ابتدا دکمهSilence Alarm و سپس Reset / Test را فشار دهيد دستگاه به حالت نرمال بر مي گردد .

توجه :
۱- فشار دادن دکمه Reset / Test زمانيکه دستگاه درحالت اعلام حريق مي باشد، تاثيري ندارد.
۲- زمانيکه آژيرهاي اعلام حريق خاموش مي شوند ( چراغ Fire ثابت روشن است ( بازر روشن مي شود و نمي توان آنها را خاموش کرد. ) (Silence)
۳- ري ست کردن دستگاه در وضعيت قطع آژير ها (Silence) هنگامي که حالت حريق وجود دارد دوباره باعث راه اندازي آژيرها مي گردد .
آخرين تست :
• دکمه Evacuate را فشار دهيد . رله خروجي آژيرها عمل مي کند تا آژيرها را راه اندازي کند .
• در صورت تمايل مي توان اين آزمايشات را با وصل کردن يک آژير ، دتکتور دود ، شستي اعلام حريق و مقاومت انتهاي خط به ترمينالهاي مربوطه انجام داد .
عيب يابي
هشدار: هنگاميکه درب جلوي دستگاه باز مي شود برق ۲۲۰ ولت را قطع کنيد .
اشکالاتي که ممکن است بروز کند:
۱- شستي هاي اعلام حريق و دتکتور هاي حرارتي ساده به جاي اعلام وضعيت حريق باعث اعلام اشکال مي شوند:مقاومت ۴۷۰ اهم در داخل شستي اعلام حريق يا دتکتور حرارتي ساده نصب نگرديده است. طبق استاندارد BS5839 از اول ژانويه ۱۹۹۰ بايستي يک مقاومت ۴۷۰ اهم ( با کد رنگ زرد ، بنفش، قهوه اي، طلايي يا نقره اي) در داخل شستي هاي اعلام حريق و دتکتورهاي حرارتي ساده به صورت سري نصب شود. ۲ – اشکال تغذيه (Mains Fault) :
• آيا چراغ سبز Power روشن است؟ درغير اينصورت تغذيه ۲۲۰ و فيوز آن را کنترل کنيد.
• سيم هاي باطري را چک کنيد ( بايد سيم قرمز رنگ به ترمينال مثبت باطري و سيم سياه رنگ به ترمينال منفي باطري وصل باشد) . اگر سيم هاي باطري اشتباه متصل شوند، فيوز باطري خواهد سوخت که باعث روشن شدن نشانگر اشکال تغذيه مي گردد .
• کنترل کنيد که دو باطري ۱۲ ولت با آمپرساعت مناسب به صورت سري به سيستم وصل مي باشند.
• کنترل کنيد که کانکتورها درست به بردها متصل شده باشند .
• کنترل کنيد که سيم هاي ترانس درست داخل ترمينال قرار گرفته باشد .
• چنانچه چراغ هاي Power و Mains Fault هنوز روشن هستند باطري ها را عوض کنيد .
اشکال اعلام حريق (FIRE FAULT) :
• مدار زوني را که باعث ايجاد اشکال شده است از ترمينال جدا کرده و مقاومت صحيح انتهاي خط ( با کد رنگ آبي ، خاکستري , قرمز , طلايي يا نقره اي ) را به جاي آن قرار دهيد.
• سوئيچ را در حالت Button Control قرار دهيد . دکمه Silence و سپس دکمه RESET را فشار دهيد. در صورت رفع شدن اشکال اعلام حريق سيم بندي را چک کنيد . چنانچه وضعيت اعلام حريق ادامه يافت و اشکال برطرف نگرديد با فروشده تماس بگيريد .
اشکال زون ( ZONE FAULT ) :
• مدار زوني را که باعث ايجاد اشکال شده از ترمينال جدا کرده و مقاومت صحيح انتهاي خط ( با کد رنگ . آبي ، خاکستري ، قرمز ، طلائي يا نقره اي ) را به جاي آن قرار دهيد در صورت رفع شدن اشکال زون ، سيم بندي را چک کنيد.دتکتور و سيم بندي را مجددا چک کنيد .
اشکال آژيرها (SOUNDER FAULT) :
• فيوزهاي خروجي آژير را که بر روي برد اصلي قرار دارند آزمايش کرده و در صورت سوخته بودن آنها را تعويض کنيد( فيوز ۳ آمپر)
• کنترل کنيد که مقاومت انتهاي خط ( ۶۸۰۰ اهم قرمز ، بنفش ، طلائي يا نقره اي ) وصل شده باشد . مدار آژير مربوطه را از ترمينال جدا کرده و خط مقاومت انتهاي خط را به جاي آن قرار دهيد .
• در صورت رفع شدن اشکال آژير ، سيم بندي را چک کنيد سوئيچ را در حالت Button Control قرار داده و دکمه RESET را دوباره فشار دهيد.
دگمه هاي عمل نمي کنند :
• سوئيچ را در حالت Button Control قرار دهيد . دکمه Silence و سپس RESET را فشار دهيد. اگر خطا باقي ماند کانکتور اتصال سوئيچ به برد را کنترل کنيد. اگر مشکل برطرف نشد با فروشنده تماس بگيريد.
بازديد سيستم
بازديد روزانه :
• ابتدا کنترل کنيد که چراغ سبز رنگ Power روشن باشد . همچنين هيچ چراغ ديگر يا آژيري روشن نباشد . هرگونه اشکال را به سرويسکار مربوطه گزارش دهيد و در فرم ثبت وقايع ثبت کنيد .
بازديد هفتگي :
• سوئيچ را در حالت Button CONTROLS قرار دهيد و دکمه Reset / Test را فشار دهيد .
• کنترل کنيد که چراغ زون ها روشن مي شود و بازر کار مي کند . شستي اعلام حريق يا سنسوري را فعال کنيد تا اعلام حريق آزمايش شود ، عملکرد آژيرها را کنترل کنيد . دستگاه را با فشار دادن دکمهSilence و سپس Reset / Test را به حالت اوليه برگردانيد ( براي انجام اين آزمايش به دو نفر نياز مي باشد ) .
• هر هفته يک زون مختلف و همچنين شستي و يا سنسور متفاوتي را امتحان کنيد .. بدين ترتيب به صورت دوره اي کليه شستي ها و سنسورها را امتحان کرده ايد .
• توصيه مي شود نقشه اي از ساختمان در مورد جزئيات مربوطه به محل استقرار شستي ها وسنسورها در دسترس داشته باشيد.
• کليه شستي ها و سنسورها را کنترل کنيد تا مطمئن شويد همگي آنها در دسترس مي باشد.
بازديد فصلي :
• گزارشات قبلي را مطالعه کنيد و چک کنيد که اشکالات قبلي به صورت صحيح برطرف شده باشند.
• باطري و اتصالات آن را بازديد کنيد . مانند بازدید هفتگي در هر زون يک سنسور و يا شستي را فعال کنيد تا اعلام حريق را آزمايش کنيد . برق ۲۲۰ ولت را قطع کرده و قابليت باطري براي تغذيه آژيرها را کنترل کنيد .
بازديد سالانه :
• همانند بازديد هفتگي و فصلي عمل کرده ولي کليه دتکتورها ، شستي هاي اعلام حريق ، آژيرها و تجهيزات کمکي را براي عملکرد صحيح کنترل کنيد .
هر دو يا سه سال يک بار :
• براي حصول اطمينان از عملکرد صحيح و عدم وجود آژيرمزاحم دتکتور دود را تميز کنيد.
هر پنچ سال يک بار :
• باطري هاي خشک را تعويض کني

نحوه اتصالات سیستم اعلام حریق

سیستم اطفا حریق

عوامل لازم جهت اطفاء حریق

جهت اطفاء حریق حداقل یکی از عوامل زیر می بایستی صورت پذیرد:
• قطع گرما یا خنک سازی. آب یکی از عمومی ترین عوامل جهت خنک سازی حریق می باشد.
• قطع ماده سوختنی. قطع و جداسازی ماده سوختنی از محل حریق می تواند بسرعت باعث خاموش شدن حریق گردد.
• به حداقل رساندن اکسیژن به میزانی که اکسیژن کافی جهت ادامه حریق وجود نداشته باشد. سیستم های اطفاء حریق مانند CO2 و Inert Gas باعث به حداقل رساندن اکسیژن جهت ادامه حریق می باشند.
• مانع در ایجاد واکنش زنجیره ای سوخت. سیستم های اطفاء حریق مدرن مانند آیروسل با ایجاد اختلال در واکنش های زنجیره ای سوخت، باعث اطفاء حریق می گردند.

برخی سیستم های اطفاء حریق از دو یا چند عامل فوق جهت اطفاء استفاده می کنند. بعنوان مثال هالوکربن ها، علاوه بر خنک سازی و قطع گرما از محیط تحت پوشش، باعث اختلال در واکنش های زنجیره ای سوخت نیز می شوند.

خاموش کننده های تمیز: (Clean Agent) خاموش کننده ای که فرار بوده و پس از اطفاء حریق اثری از خود بجا نگذاشته و همچنین هادی الکتریسیته نیز نباشند.

خاموش کننده های هالوکربن :(Halocarbon Agent) خاموش کننده ای که اجزاء اصلی تشکیل دهنده آن هالوژن ها مانند فلور، کلر، برم یا ید بهمراه کربن می باشد. درحقیقت هالوژن ها جایگزین تعدادی از اتم های هیدروژن در هیدروکربن ها شده اند.

خاموش کننده های بی اثر: (Inert Gases) خاموش کننده ای که اجزاء اصلی تشکیل دهنده آن هلیوم، نئون، آرگون یا نیتروژن بوده و جزء فرعی آن می تواند دی اکسید کربن باشد.
گازهای گلخانه ای: (Green House Gas) هر گازی که در اتمسفر زمین، پرتوهای مادون قرمز را جذب کند، گاز گلخانه ای نامیده می شود. این گازها باعث افزایش دمای زمین می شوند.

لایه ازن: (Ozone Layer) ازن از سه اتم اکسیژن تشکیل شده است. در اتمسفر زمین، تاثیر امواج ماوراء بنفش خورشید بر اکسیژن، باعث بوجود آمدن لایه ازن می شود. گازهای گلخانه ای براثر آزادسازی کلر یا برم باعث تقلیل لایه ازن و درنتیجه افزایش تشعشع امواج ماوراء بنفش خورشید به سطح زمین و گرم شدن زمین و تغییر در آب و هوا می شوند.

پتانسل تقلیل لایه ازن (Ozone Depleting Potential) :عددی است که به تقلیل لایه ازن توسط یک ماده اشاره می نماید. درحقیقت این پارامتر نسبت تقلیل لایه ازن توسط جرم مشخصی از یک ترکیب شیمیائی به همان مقدار جرم توسط CFC-11 (Trichlorofluoromethane, CFCL3)می باشد.

پتانسیل گرمایش زمین: (Global Warming Potential) عددی است که به مقدار گرمایش زمین توسط یک گاز اشاره می کند. برخی از گازها با جذب امواج مادون قرمز باعث نگاه داشتن گرما تا مدت زمان خاصی در جو زمین می شوند. درحقیقت این پارامتر نسبت گرمایش مقدار مشخصی از یک گاز به گرمایش همان مقدار دی اکسید کربن می باشد. معمولاً این پارامتر در زمان های ۲۰، ۱۰۰ و ۵۰۰ سال معرفی می شود. بعنوان مثال GWP برای گاز متان در بازه ۲۰ سال عدد ۷۲ می باشد. این بدین معنی است که اگریک مقدار مشخص از متان و دی اکسید کربن در هوا منتشر شوند، گاز متان طی ۲۰ سال ۷۲ مرتبه بیشتر از گاز دی اکسید کربن گرما را در محیط نگاه خواهد داشت.

مدت حضور در اتمسفر: (Atmospheric Lifetime) مطابق تعریف آژانس محافظت از محیط زیست آمریکا، این پارامتر مدت زمانی است که طول می کشد که یک ترکیب شیمیائی به عناصر اولیه و پایه ای خود بر می گردد.

انواع سیستم ها ی اطفاء حریق اتوماتیک

بطور کلی سیستم ها ی اطفاء حریق اتوماتیک را می توان به پنج دسته زیر تقسیم کرد:
۱) سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی
۲) سیستم اطفاء حریق اتوماتیک گازی
۳) سیستم اطفاء حریق اتوماتیک پودری (آیروسل(
۴) سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم
۵) سیستم اطفاء حریق اتوماتیک مه یا پودر آب (Water Mist)
۶) سیستم اطفاء حریق اتوماتیک Vortex

۱– سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی:
از این سیستم در اطفاء حریق کلاس A و جهت خنک سازی گروه های B و C استفاده می شود. قسمتهای اصلی این سیستم عبارتند از:
• – مخزن یا استخر نگهداری آب
• – پمپ های آتش نشانی
• – شیرهای کنترلی مانند Deluge Valve ، Wet Valve، Dry Valveو…
• – اسپرینکلر یا اسپری آب
این سیستم بصورت تر (Wet)، خشک (Dry) و یا ترکیبی می باشد. در سیستم تر آب با فشار مشخص در تمامی لوله ها و تا سر اسپرینکلرها وجود دارد. بر اثر افزایش دما مایع اسپرینکلر منبسط شده و باعث شکستن شیشه و در نتیجه خروج آب می شود. از مزایای این نوع می توان به سرعت بالا و قابلیت اطمینان زیاد آن اشاره کرد ولیکن معایب آن عبارتند از امكان يخ زدگي، خروج آب به علت شكستن نا خواسته اسپرینکلر، خوردگي لوله ها ، امكان گرفتگي مجاري به علت وجود مواد معلق در آب.

در سیستم خشک، بعد از آشکار سازی حریق توسط آشکارسازها، دستور فعال سازی به Dry Valve و یا Deluge Valve ارسال می شود و سپس آب در لوله ها جریان یافته و توسط اسپری آب، برروی حریق تخلیه می شود. سرعت پائین تر آن نسبت به سیستم تر از معایب این سیستم بوده ولیکن معایب سیستم تر را مرتفع نموده است.

کاربردها: برخی از کاربردهای آن عبارتند از ساختمان های اداری-مسکونی-تجاری، هتل ها، موزه ها، پارکینگ ها، ترانس های برق، تانک ها و مخازن نگهداری سوخت و مواد شیمیایی، کشتی ها، بنادر، انبارها

انواع سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی (اسپرینکلر)
انواع سيستم افشانه آب
سيستم تر
سيستم خشك
سيستم جريان آزاد
سيستم نيمه آزاد

سيستم تر:
اين سيستم داراي فشار لازم به صورت دائم مي‌باشد و افشانه‌هاي اتوماتيك در موقع حريق مسير را براي پاشش باز مي‌نمايند. در دهانه افشانه‌ها در اين شبكه يك حباب شيشه‌اي وجود دارد كه هنگام بالا رفتن دما در اطراف آن، بيش از حد تحمل حباب، مي‌شكند وباعث آزاد شدن مسير جريان آب مي‌شود.

سيستم خشك:
در اين سيستم در حالت عادي، شير جريان آب توسط فشار هوا،با نيتروژن بسته است و عملكردن يك يا چند افشانه اتوماتيك كه حساس به دما مي‌باشند باعث باز شدن شير آب مي‌شود.در صورتي كه فشار منبع آب به صورت ثقلي تامين نشود، بايد در سيستم يك كليداتوماتيك حساس به فشار در مسير تعبيه شده باشد تا در موقع لازم پمپ‌هاي آب را روشن نمايد. در مواقعي كه احتمال افت فشار آب شبكه نيز وجود دارد وجود كليد اتوماتيك وپمپ كمكي لازم مي‌باشد.

سيستم جريان آزاد:
اين سيستم از يكسري افشانه‌هاي با دهانه آزاد (باز)تشكيل شده است كه شير اصلي در هنگام نياز توسط سيستم كاشف يا به صورت دستي باز شده و جريان برقرار مي‌شود. به اين روش راه‌اندازي، نيمه اتوماتيك مي‌گويند.

سيستم نيمه آزاد:
در اين سيستم كه شبيه نوع جريان آزاد است ولي ازافشانه‌هاي اتوماتيك استفاده شده است پشت افشانه‌ها مقدار محدودي فشار نيز وجوددارد و هنگامي كه سيستم كشف حريق شير اصلي جريان را باز مي‌كند فقط افشانه‌هايي عمل مي‌كنند كه قبلاً توسط گرما فعال باشند.
در طراحي سيستم افشانه، ميزان آب و فشار لازم بايد براي زماني پيش‌بيني شودكه تمام افشانه‌ها در حال عمل باشند. در اين خصوص دبي، فشار و حجم مورد نياز آببايد در شبكه وجود داشته باشد.

محاسبات شبكه بر اساس دانسيته پاشش آب:
هر افشانه در هنگام عمل پاشش آب محدوده‌اي به صورت چتري در زير خود راآب پاشي خواهد نمود. هر چه ارتفاع افشانه بالاتر باشد، قاعده اين محدوده بزرگتر ودانسيته پاشش آب كمتر مي‌گردد. شكل محدوده حفاظتي يك افشانه را نشان مي‌دهد.براي حفظ كارايي افشانه‌ها محدوده ۱۸۰ فوت مربع تعيين شده است. اين معيار يك عددكلي است و با توجه به ويژگي‌هاي محيطي و نوع مواد آتشگير مي‌تواند تغيير كند، لذااز معيار دقيق‌تري مي‌توان استفاده نمود و آن هم تركيب درجه خطر و مساحت است كه درجدول زیر آمده است.

كدرنگ‌هاي آب افشانها:
آب افشانه‌ها براساس دماي عملياتي به كدهاي ذيل درجه‌بندي گرديده‌اند.
دسته‌بندي نرخ عملكرد و دماي آب افشانه‌ها و رنگ تيوپ‌هاي آن (كد۱۳ از( NFPA)
آب افشان‌ها به تنهايي يك سيستم مستقل و قابل قبول بوده و به نگهداري خيلي مختصري نياز دارند.
با توجه به اين كه در سيستم‌هاي آب افشان‌تر، در داخل لوله‌ها آب مي‌باشد لذا تنها بايد در ساختمان‌هايي كه در معرض خطر آتش‌سوزي مي‌باشند، بكار برده شوند، و دماي ساختمان‌ها بايستي درحد فاصل ۴۰ درجه فارنهايت (۴ درجه سانتيگراد) يا بالاتر حفظ گردد. در مواقعي كه لازم است تعدادي از آب‌افشان‌ها در محيط‌هايي با دماي پائين‌تر نصب گردند مي‌تواناز مواد ضد يخ استفاده نمود. آن بخش از لوله‌هاي آب‌افشان در سيستم تر كه در معرض دماي زير صفر باشند، بايستي با محلول ضد يخ پر گردند.
جدول زیر در صورتي كه آب افشان داراي مخزن مستقل بوده و در انشعاباتاحتمال يخ‌زدگي وجود داشته باشد از محلول‌هاي ضد يخ به شرح ذيل استفاده مي‌شود:

گليسيرين u.s.p يا c.p درجه پروپيلن گليكول خالص از نظر شيميائي U.S.P = Uneted States Pharmacopoeia %96/5

اطلاعات اوليه در خصوص طراحي شبكه آب افشان اتوماتيك:

حداقل فشار خروجي نازل‌ها بايستي ۲/۲ آتمسفر پيش‌بيني گردد.
ماكزيمم فضاي قابل پوشش توسط هر پاشنده با ارتفاع سه متر حدوداً هجده(۱۸) متر مربع خواهد بود.
بعلت اين كه سر لوله پاشنده‌ها با دماي بيشتري در تماس باشد، لازم استفاصله آنها تا سقف به حداقل ممكن كاهش يابد، اين فاصله مي‌تواند حداكثر ۳۰سانتيمتر باشد.
پاشنده‌ها در زير سقف بايستي بگونه‌اي نصب شوند كه هيچ مانعي در مقابل پاشش آب به اطراف وجود نداشته باشد.
جهت تست عملكرد صحيح سيستم، لازم است هرزون يكعدد شير تخليه هم سايز با انشعاب پاشنده به همراه فشارسنج پيش‌بيني شود.
سايز لوله‌هاي اسپرنيكلر با توجه به انشعابات اخذ شده در اماكن كم‌خطر وميان‌خطر به شرح ذيل مي‌باشد.

۲– سیستم اطفاء حریق اتوماتیک گازی
سیستمهای اطفاء گازی عموما در بخشهای بحرانی از یک ساختمان اداری مانند اتاقهای کامپیوتر ، سرور ، اتاقهای مخابرات ، اتاقهای برق و سایر نواحی با ریسک بالا که استفاده از سیستمهای اطفاء آبی باعث خسارت به این سیستمها میگردد استفاده میشود.این سیستمها در نواحی حفاظت شده از قبیل انبارهای آرشیو ، آزمایشگاه ها ، توربینهای گازی ، تاسیسات روغن ، ژنراتورهای قدرت با مشهوریت کمتری استفاده میگردند.همچنین در نواحی بسته یا سرپوشیده مانند داخل کابینتهای کنترل که اطفاء حریق مورد نیاز باشد استفاده میگردند.

گازهای مختلفی وجود دارد که بسته به کاربردهای خاص میتواند انتخاب و استفاده گردد.این گازها در یک کپسول نگهداری و در هنگام فعال شدن سیستم تمام فضای اتاق با این گاز پرشده و باعث کاهش سطح اکسیژن فضا تا زیر درصد مورد نیاز برای ادامه سوختن میگردد ، یا با ایجاد یک واکنش شیمیائیی برای از بین بردن مثلث آتش ( گرما ، سوخت و اکسیژن ) از ادامه سوختن جلوگیری مینماید.

عناصر مورد استفاده عموما CO2,وArgonite, Argon ,FM20 هستند.شروع به کار سیستمهای گازی توسط یک سیستم اعلام حریق الکترونیکی میباشد.به عبارتی تشخیص حریق توسط سنسورهای حساس به دود و حرارت صورت میگیرد و عملیات اطفاء با رها سازی عناصر گازی در حداقل زمان و به سرعت انجام میگیرد
کلیه گازهای مورد استفاده در سیستمهای اطفاء حریق گازی ایمن میباشند ولی هر یک دارای مزایا و معایبی نسبت به یکدیگر میباشند.انتخاب نوع گاز وابسته به کاریرد، سطح ریسک پذیری و فاکتورهای ایمنی برای اشخاصی که در ناحیه حفاظت شده تردد دارند میباشد.
از انتخاب گاز اطفاء حریق پارامترهای فیزیکی ذیگری نیاز به بررسی و رسیدگی دارد.بررسی درستی اتاقها از لحاظ اینکه گاز در فضای اتاق باقی میماند ، در سطوح مقتضی برای زمان لازم. سیستمهای گازی نیاز به اتاق تخلیه فشار برای تطبیق فشار تخلیه داخلی . تخلیه یا استخراج گاز ممکن است نیاز به بیرون آوردن تجهیزات دیگر پس از تخلیه داشته باشد.

–۳سیستم های اطفای اتوماتیک با آیروسل پودری

سیستم های اطفای اتوماتیک با آیروسل پودری

مقدمه
به نظر می رسد در سال های اخیر انواع آتش سوزی ها بیش از پیش به وقوع پیوسته که باعث تخریب و زیان های غیر قابل کنترلی گشته اند. تا کنون به نظر می رسید این آتش سوزی ها را می توان تنها با استفاده از حجم زیادی از آب های سطحی و همچنین آب های گرانبهای شرب خاموش نمود. این امر غیر از مشکلات متعدد، باعث آلودگی های بسیار آب های سطحی و زیر زمینی شده و اتلاف منابع و خسارات مالی بسیاری را نیز در پی دارد. خاموش کننده های آیروسل بسیاری از این مسایل را حل می نمایند.

انواع بسته های آیروسل پودری DSPA

از دهه ۱۹۸۰ میلادی بسیاری از شرکت ها و موسسات اروپایی فعالیت های تحقیقاتی خود را در زمینه آیروسل های پودری (اسپرینکلر خشک با آیروسل پودری) جهت جایگزینی خاموش کننده های هالوژنه آغاز نمودند. محدودیت خاموش کننده های هالوژنه از زمان امضای پروتکل مونترآل در سال ۱۹۸۷ آغاز گردید. در سال ۲۰۰۱ میلادی اولین دستورالعمل های این پروتکل به اجرا گذاشته شد که به طور مشخص به ممنوعیت استفاده از هالوژن ها در سال ۲۰۰۳ منجر گردید.
آیروسل خشک (DSPA) همچون هالون ها به صورت حجمی عمل نموده و در فرآیند احتراق اثر می گذارد. این سیستم ها نه تنها باعث نوآوری و ساخت تجهیزات جدید برای آتش نشانان و لوازم نجات خانگی شد، بلکه سیستم های اطفای حریق ثابت در صنایع و کارخانجات را نیز دستخوش تغییر و تحولات نمود.
نحوه عملکرد DSPA
اسپرینکلر خشک با آیروسل پودری (DSPA) یا به عبارت مختصر آیروسل، از ذرات بسیار ریز ترکیبات پتاسیم تشکیل گردیده است. هنگامی کهDSPA توسط محرک های حرارتی یا الکتریکی تحریک می گردد این ذرات ریز از واحدهایDSPA تفکیک و به محیط وارد می شوند. این ذرات جامد ریز و گازهای همراه (چون CO2 و N2 و بخار آب) با هم ترکیب و یک مخلوط خاموش کننده را به وجود می آورند، اما هنگام خروج این مواد از محفظه های آیروسل از جذب کننده های بزرگ حرارتی عبور کرده که باعث جذب بخش بزرگی از حرارت این مخلوط هنگام آزاد شدن از واحدهای DSPA می گردند.

ساختار و اجزای تشکیل دهنده DSPA

شکل ۲ نشان دهنده یک واحد DSPA یا ژنراتور آیروسل است که عملکرد آن به شرح ذیل می باشد.
یک ژنراتور آیروسل متشکل از بخش های اصلی زیر است:
– بدنه فلزی در برگیرنده مواد و محرک آنها
– ترکیب جامد به وجود آورنده آیروسل
– محرک یا چاشنی
– خنک کننده یا جذب کننده حرارت
– سایر اجزا: توری ها، جداکننده ها و جهت دهنده ها
هنگام تحریک ژنراتور آیروسل، ترکیب جامد به یک آیروسل در حال انبساط سریع تبدیل می شود که دارای ذراتی در اندازه های چند میکرون است ( یک گرم از این ماده جامد حدود یک لیتر آیروسل تولید می کند). فشار مورد نیاز جهت خروج آیروسل از بدنه فلزی، از فرآیند تبدیل یک ماده جامد به آیروسل ایجاد می شود. سپس آیروسل مذکور از یک فیلتر خنک کننده طبیعی می گذرد که درآن بخش اعظم انرژی حرارتی خود را از دست می دهد. فیلتر مذکور فاقد هرگونه ماده قابل احتراق و آتش زا است و هنگام عبور آیروسل ذوب نمی شود. همچنین مانعی جهت خروج آن ایجاد نمی کند تا باعث انفجار محفظه گردد.
ماده جامد به وجود آورنده آیروسل بسیار با ثبات و فاقد هرگونه مواد آتش زا است و نسبت به تغییرات درجه حرارت مقاوم بوده و دمای احتراق ۳۰۰ درجه سلسیوس می باشد.

همانگونه که گفته شد تحریک DSPA می تواند از طرق حرارتی یا الکتریکی صورت گیرد. یک کابل حساس به حرارت از طریق ورودی ویژه به ماده جامد متصل می گردد. ادامه کابل مذکور در محیط بیرون واحد DSPA قرار می گیرد تا در صورت تشخیص حرارت ناشی از حریق وارد عمل شده و با انتقال انرژی حرارتی به ماده جامد واحد DSPA را به کار اندازد.
کابل تحریک الکتریکی از طریق ورودی مربوطه به محرک یا چاشنی الکتریکی متصل می گردد. انرژی مورد نیاز جهت تبدیل ماده جامد به آیروسل ازطریق این ورودی تامین می گردد که به نوبه خود باعث احتراق یک عنصر حرارتی و ایجاد گرمای لازم جهت تحریک ماده جامد می گردد.

بسته های DSPA نصب شده برای حفاظت گالری کابل

مبانی اطفای حریق DSPA
همانگونه که می دانیم فرآیند یونیزاسیون عبارتست از دست دادن الکترون و یا به دست آوردن یون توسط اتم ها. ترکیبات پتاسیم نیازمند حداقل انرژی جهت یونیزاسیون هستند و میزان انرژی کمی به منظور جداسازی الکترون ها از اتم های آنها مورد نیاز است و این انرژی هنگام حریق به وفور در دسترس بوده در نتیجه مولفه انرژی حریق متناسب با جذب آن هنگام یونیزاسیون کاهش می یابد. در حین فرآیند اطفای حریق، یونیزاسیون اتم های پتاسیم را می توان از تغییر رنگ شعله ها به صورتی کم رنگ تشخیص داد.

همزمان با فرآیند احتراق، واکنش های خاص میان اتم ها و بخش هایی از مولکول های بی ثبات (رادیکال ها) با یک سرعت افزایشی به وقوع می پیوندد. این فرآیند به عنوان واکنش زنجیره ای رادیکال ها نامیده می شود. این فرآیند تا زمانی که محصولات نهایی و با ثبات احتراق چون CO2 و H2O و یاKOH ( هیدروکسید پتاسیم) تشکیل گردند، ادامه می یابد. در این مرحله است که واکنش زنجیره ای رادیکال ها متوقف و شعله خاموش می شود. با استفاده از DSPA شعله ها خاموش می شوند و برای مدتی هیچگونه احتراق مجددی نمی تواند به وقوع پیوندد.
به واسطه کاهش دمای محیط توسط مواد فعالDSPA ، محیط از طرف مامورین آتش نشانی قابل دسترسی خواهد بود. در این وضعیت مامورین می توانند به طور موثر وارد عمل شده، مجروحین احتمالی را از صحنه خارج و از حریق مجدد جلوگیری کنند.

سیستم های اطفای حریق DSPA به طور ویژه برای مقابله با بازگشت حریق۱ و به درون کشیدن هوا۲ طراحی و ساخته شده اند. دسترسی به مکان هایی که در خطر این دو پدیده هستند، بسیار پر مخاطره است. سیستم های DSPA این ریسک را از بین برده و می توانند به خوبی در زیر زمین ها، فضاهای زیر شیروانی و یا در کشتی ها مورد استفاده قرار گیرند.
سیستم های مذکور هنگامی که دسترسی به منابع آب محدود است، راه حل بسیار ایده¬آلی هستند. در واقع پس از به کار بردن DSPA می توان با مقادیر کمی آب با حریق احتمالی باقیمانده مبارزه کرد. این امر به نوبه خود از آلودگی و اتلاف مقادیر زیاد آب جلوگیری شده و در زمان مورد نیاز نیز صرفه جویی می گردد.

برخی مزایای سیستم های DSPA
۱- غیر مخرب برای محیط زیست
• پتانسیل تخریب لایه ازون (ODP) برابر صفر
• پتانسیل گرمایش زمین (GWP) برابر صفر
• طول عمر اتمسفری (ALT) برابر صفر
۲- غیر مخرب برای تجهیزات
• غیر فعال با رطوبت و غیر جاذب آن
• غیر رسانا- بدون اثرات خورندگی- غیر سمی
۳- صرفه جویی در حجم و وزن
• مجموعه های DSPA دارای کوچکترین ابعاد و وزن در سیستم های اطفای حریق میباشند
۴- دارای تاییدیه های بین المللی
• سیستم های آیروسل پودری دارای تاییدیه های متعدد از سازمان های بین المللی چون
NFPA, RINA, ISO,UL/ULC

۵- سادگی در نصب و راه اندازی
• سیستم های DSPA با دارا بودن روش های مختلف عملکرد و تحریک به سادگی نصب،
سیم‎بندی و راه اندازی می گردند.

۶- عدم نیاز به سیلندرهای پر فشار یا شبکه لوله کشی آب یا گاز
• تجهیزات DSPA دارای بسته بندی خود نگهدار و فشار صفر، بسیار سبک و ایمن برای حمل و نقل بوده و نیازی به شبکه لوله کشی و نازل ندارند.

۷- سیستم های مستقل
• واحدهای DSPA قابلیت اتصال به ورودی های خارجی چون حسگرهای حرارتی (LHD) و توانایی انتخاب ورودی و فرمان به عملکرد را دارند؛ لذا می توانند به عنوان یک واحد مستقل عمل کنند.

برخی کاربردهای سیستم های DSPA
•
o مخابرات / پردازش اطلاعات
• رایانه ها و مراکز داده ها و سایت های رایانه ای
• مراکز سرور
• ایستگاه های مخابراتی رادیویی
• ایستگاه های پخش تلویزیون

o حمل و نقل
• کامیون ها- اتومبیل ها و اتوبوس ها
• قطارها و لوکوموتیوها
• کشتی ها و هواپیماها

o انبارهای نگهداری
• انبارها و مخازن نگهداری مواد
• آرشیوها و کتابخانه ها
o تاسیسات انرژی و برق
• ترانسفورماتورها و پست های برق
• نیروگاه ها و پست های مربوطه
• تابلوهای برق فشار قوی و متوسط
• ایستگاه های اندازه گیری و کنترل

o نیروگاه ها و تولید انرژی
• نیروگاه های برق بادی
• مراکز تولید برق بدون قطع (UPS)
• توربین های نیروگاه ها
• سیستم های تولید برق غیر متمرکز

۴- سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم
این سیستم موثرترین روش جهت اطفاء حریق کلاس B (سوخت های مایع) است. همچنین در کلاس A نیز قابل استفاده می باشد. قسمتهای اصلی این سیستم عبارتند از:
• – مخزن نگهداری فوم (Bladder Tank)
• – دستگاه ترکیب کننده آب و فوم (Proportioner)
• – نازل
کاربرد: انبارهای مواد شیمیایی، مخازن مواد نفتی و شیمیایی، آشیانه های هواپیما و هلیکوپتر، تاسیسات نفتی

۵-سیستم اطفاء حریق اتوماتیک مه یا پودر آب (Water Mist)

یكی از سامانه‌های پیشرفته اطفای حریق خودكار آبی كه امروزه به دلیل ممنوعیت استفاده از سامانه‌های اطفای خودكار به كمك گاز هالون رایج گردیده، سامانه اطفای حریق خودكار مه‌پاش۱ می‌باشد. سامانه اطفای حریق خودكار مه‌پاش به سامانه اطلاق می‌گردد كه در آن آب به عنوان ماده اصلی خاموش ‏كننده مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این سامانه آب موجود در مخزن ذخیره توسط گاز نیتروژن تحت فشار قرار می‏گیرد و از طریق نازل‌های پاشنده به قطراتی بسیار ریز و به قطر حداكثر ۵۰۰ میكرون تبدیل می‌شود و بصورت مه در داخل محیط پخش و منتشر می‌گردد. از این سامانه می‌توان به دو صورت موضعی و یا تخلیه كلی استفاده نموده و در مبارزه با حریق‌ها طراحی و اجرا نمود.

سامانه اطفای حریق خودكار مه‌پاش، از بخش‌های زیر تشكیل شده است:

-۱ مخزن ذخیره آب كه بر حسب حجم و فضای محل تصرف وحفاظت، در ظرفیت‌های مختلفی استفاده می‌شود.
در سامانه اطفای حریق خودكار از نوع مه‌پاش آب موجود در مخزن آن بوسیله گاز نیتروژن تحت فشار قرار می‏گیرد. سپس از طریق نازل‌های مخصوص به قطرات بسیار ریز تبدیل و بصورت مه در داخل محیط تخلیه می‌شود.
-۲ مخزن ذخیره گاز نیتروژن كه برای ایجاد فشار مورد نیاز در سامانه اطفای حریق خودكار مه‌پاش استفاده می‌شود.

۳- لوله‌ها و اتصالات فشار قوی كه وظیفه انتقال آب به نازل‌های آب‏پاش را برعهده دارند.

-۴ نازل‌های پاشنده مه كه وظیفه آنها تخلیه آب بصورت مه می‌باشد.

– ۵ مركز كنترل سامانه اعلام و اطفای حریق كه وظیفه آن دریافت پیام‌های اعلام حریق از آشكارسازها و حسگرها و انتقال آن به تابلو كنترل مركزی جهت پردازش و صدور فرمان اطفای حریق به سامانه مه‌پاش می‌باشد.

۶-آشكارسازهای حریق كه بسته به نوع حریق و محل تصرف می‌توانتد در انواع و اقسام مختلفی در محیط نصب گردند.

تاریخچه سامانه اطفای حریق خودكار از نوع مه‌پاش
در سال ۱۹۷۴ میلادی سامانه مذكور توسط سازمان بین‌المللی دریانوردی پیشنهاد و مورد تایید قرار گرفته و در كشتی‌ها استفاده گردید. پس از تصویب پروتكل منع استفاده از مواد خاموش كننده مخرب لایه ازن نظیر تركیبات هالون توسط اكثریت كشورهای جهان نظر كارشناسان و مهندسین حریق به استفاده بیشتر از سامانه های اطفای حریق مه‌پاش جلب شد كه پس از توسعه و تكمیل این سامانه توسط موسسات تحقیقات صنعتی مورد تایید قرار گرفته و بعنوان یك سامانه جایگزین هالون در مجامع بین‌المللی جهت پوشش دادن به مكان‌های مورد نیاز معرفی گردید.

۶- سیستم اطفا حریق اتوماتیک vortex
سیستم اطفاء حریق Vortex یک سیستم ترکیبی (Hybrid) از آب و گاز می باشد.در واقع ترکیبی از WaterMist و گاز نیتروژن است.
نیتروژن تحت فشار، آب را به ذرات ۱۰ میکرونی تبدیل کرده ، با ذرات آب مخلوط شده و از نازل خارج می شود .این ذرات آب باعث خنک شدن آتش و جذب گرما می شود.
همچنین نیتروژن باعث می شود میزان اکسیژن از۱۶% (کمترین میزان اکسیژن مورد نیاز برای حریق) کمتر شود

پس این سیستم همزمان از دو مکانیزم خنک کننده و مهار کردن آتش استفاده میکند

(کمترین میزان اکسیژن مورد نیاز انسان برای تنفس ۱۲% است. یک سیستم Vortex میزان اکسیژن اتاق را در حد ۱۴% نگه می دارد که باعـث خفه شدن آتش می شود ولی در عین حال برای انسان مشکلی ایجاد نمیکند)

این سیستم سبز ترین سیستم اطفاء حریق می باشد چرا که اتمسفر (جو) دارای ۷۹% نیتروژن است و هیچ ضرری برای لایه ی ازن ندارد.

از دیگر ویژگی های این سیستم ،عدم نیاز به سیلندر و کپسول سر بسته و آب بندی شده می باشد(بر خلاف سایر گازها که داخل سیلندر بدون درز و تحت فشار زیاد نگهداری میشوند)

سیستم اطفای حریق ورتکس ۸۸ درصد آب کمتری به ازای هر نازل در هر دقیقه نسبت به سیستم های مه آب (Water Mist) با فشار بالا استفاده می کند.

مزایا
ایجاد حداقل رطوبت یعنی حداقل آسیب به ادوات و تجهیزات

ارائه ی سطح بالایی از حفاظت بدون استفاده از مواد شیمیایی و یا استفاده ی بیش از حد از آب

عدم نیاز به تمیز کردن پس از استفاده

شارژ و راه اندازی سریع

امن برای محیط زیست و افراد

حداقل خرابی تجهیزات استفاده شده

قابل استغاده در فضای باز

کاربرد های سیستم Vortex :
نیروگاه ها
مراکز داده ها(data center)
موزه
کتابخانه
معدن
ماشین آلات صنعتی
تولید خودرو
اطلاعات مورد نیاز جهت طراحی سیست اطفا حریق
بمنظور تسهیل در طراحی و انتخاب سیستم مناسب جهت سیستم اعلام و اطفاء حریق، اطلاعات زیر مورد نیاز طراح خواهد بود.
• شرایط محیطی و اقلیمی
شرایط محیطی و اقلیمی محل پست شامل موارد زیر بایستی مشخص گردد :
– حداکثر درجه حرارت
– حداقل درجه حرارت
– ارتفاع از سطح دریا
– رطوبت نسبی
– سرعت باد

تجهیزات و تاسیسات و فضاهای مورد نیاز جهت نصب سیستم اعلام و اطفاء حریق شامل:
و …) GIS ، – نوع پست (معمولی
– تعداد، ظرفیت و سطح ولتاژ ترانسفورماتورها
– تعداد، ظرفیت و سطح ولتاژ راکتورها) در صورت وجود)
– تعداد، ظرفیت و سطح ولتاژ خازنها (در صورت وجود(
-تعداد، ابعاد و نوع سالن ها و اتاق های مورد حفاظت (شامل سالن کنترل، اطاق دیزل، کلیدخانه فشار متوسط، گالری کابله ا،کانالهای کابل و…
– طول سینی های نصب شده در گالری کابل یا کانال کابل زیر اطاق کنترل
– تعداد و مشخصات سایر فضاهای مورد نظر برای حفاظت از آتش
حفاظت ساختمان کنترل در برابر آتش
در ساختمانهای کنترل به دلیل وجود انبوه کابلهای کنترل و قدرت در زیر تابلوهای کنترل و رله و همچنین وجود کانال یا گالری کابلها احتمال بروز حریق وجود دارد.
است. CO2 سیستمهای حفاظت از آتش جهت ساختمانهای کنترل و رله معمولاً با
سیستم های اعلام و اطفاء حریق در پستهای فشارقوی
سیستم اطفاء حریق برای سالن کنترل
ارجح آن است که ساختمانهای کنترل حداقل دارای دو خروجی باشند . این خروجیها می بایست در دو انتهای مخالف ساختمان جهت پیشگیری از امکان گیر افتادن کارکنان در آتش ایجاد گردند. درها می بایست به سمت خارج باز شوند. آرایش تجهیزات می بایست بنحوی طراحی شوند که کارکنان بتوانند از هر دو انتها از ناحیه تجهیزات خارج گردند.
می تواند بفرم کپسولی (از نقطه نظر هزینه کمتر) و یا نصب شده (ثابت ) باشد. CO سیستمهای حفاظت از آتش ۲ سیستم های نصب شده ثابت به دو نوع اتوماتیک و غیراتوماتیک تقسیم بندی می شوند. در این نوع سیستم هنگام شروع عملکرد،سیستم تهویه بطور خودکار قطع شده و دریچه های تهویه بسته می شوند. گاز خاموش کننده آتش در سیلندرهایی که داخل ساختمان کنترل قرار داده می شود نگهداری شده و در صورت بروز حریق و تشخیص آن توسط واحدهای آشکارساز، این گاز توسط سیستم لوله کشی و پاشنده های مربوطه که در اطراف اتاق و بالای پانلها و یا کابلها در گالری کابل تعبیه شده اند منتشر می شود . در صورتی که دستور انتشار گاز توسط سیستم کنترل و بدون دخالت نفرات انجام گیرد ، سیستم اتوماتیک بوده و اگر این دستور توسط پرسنل باید توسط اپراتور با فشار CO صادر گردد سیستم غیر اتوماتیک (نیمه اتوماتیک یا دستی می باشد). در سیستم نیمه اتوماتیک)
پاشش ۲
دادن دگمه انجام گیرد در حالیکه در حالت دستی این عمل با باز کردن شیر توسط اپراتور صورت خواهد گرفت. در این سیستمها فعا ل کننده ها معمولاً کپسول های نیتروژن می باشند که به یک شیر برقی متصل هستند. در روش نیمه اتوماتیک که به روش پنوماتیکی عمل میکند، باز Co در اثر عملکرد شیر برقی نیتروژن داخل کپسول آزاد شده و در نتیجه شیرهای خط ۲ به صورت دستی بجای شیر برقی که به کپسو لهای فعال کننده Co وارد فضای اتاق می شود. در سیستمهای پاشش ۲ Co2 شده ونیتروژن متصل است ، شیرهای سوزنی قرارداده می شود و اپراتور مستقیماً شیر سوزنی را باز می کند و نیتروژن شیرهای پنوماتیکی از کپسولها خارج شده و از طریق نازلهای نصب شده وارد اتاق می گردد. Co2 روی خطوط را باز کرده ودر مکانهایی که کارکنان بصورت تمام وقت در آن محلها حضور ندارند مانند کلیدخانه ها و باتری خانه ها و امثال آن جهت اطفاء استفاده نمود ولی در سالن کنترل بعلت حضور تمام وقت کارکنان در تمام ساعات CO2 حریق می توان از سیستم اتوماتیک پاشش مناسب و ضروری بنظر نمیرسد و احتمال خارج نشدن به موقع کارکنان قبل از عملکرد CO2 شبانه روز سیستم اتوماتیک پاشش و یا حتی از CO2 و در نتیجه احتمال خفگی وجود خواهد داشت. بنابراین در این موارد از سیستم نیمه اتوماتیک پاشش۲ CO سیستم که در محل قرارداده می شوند استفاده می گردد. CO2 کپسولهای دستی قابل حمل

سیستم اعلام حریق برای سالن کنترل
در سالن کنترل به علت وجود کابل و علم به این مطلب که کابلها ک ند سوزند ( اکثر کابل ها در پس تها از نوع تاخیرانداز در مقابل آتش ۱ هستند و در اثر سوختن حرارت زیادی ایجاد نمی کنند باید از آشکارسازی استفاده نمو د که حساسیت بالایی داشته باشد .
آشکارسازهای دودی گزینه مناسبی برای این نواحی می باشند. این آشکارسازها با توجه به حساسیت بالای خود قدرت آشکارکردن حریق را در مراحل اولیه بروز آتش دارند.
۱- Fire retardant

معیارهای طراحی سیستمهای اعلام و اطفاء حریق ۲۱
البته برای جلوگیری از اعلام خبر های اشتباه ، این آشکارسازها باید در محیطهای نسبتاً تمیز نصب شوند تا در اثر آلودگی و دود محیط به اشتباه آلارم آتش سوزی صادر نکنند. گزینه مناسب دیگر استفاده از آشکارسازهای حرارتی است.
سیستم اعلام حریق برای اطمینان بصورت عملکرد دو کانال از دو کانال در نظر گرفته می شود آشکارسازها به صورت سری هستند یعنی در این حالت حداقل دو کراسینگ تعریف شده که در صورت اعلام حریق از طرف هر دوی آنها سیستم اطفاء حریق به کار می افتد. در واقع آلارم برای هر مسیر بصورت مستقل ارسال می گردد ولی عمل اطفاء حریق تنها در صورت ارسال دو سیگنال
توام انجام می گیرد. در این حالت می توان از آشکارسازهای دودی و حرارتی به صورت ترکیبی استفاده نمود.
در سالن هایی که سیستم اطفاء حریق نصب شده به صورت ثابت وجود دارد از آژیرهای صوتی و چراغ گردان برای اطلاع افراد از استفاده می شود. CO2 پاشش۲ در نظر گرفته شده جهت اعلام حریق تنها از آشکارسازها استفاده شده و خروجی آنها مستقیماً CO2 در محلهایی که فقط کپسول
به تابلوی مرکزی اعلام حریق ارسال خواهد شد.
در انتهای این فصل سیستم اعلام حریق یک نمونه ساختمان کنترل آمده است.

چگونگی حفاظت ساختمان کلیدخانه
در صورتیکه کلیدهای موجود در کلیدخانه پست ۱ از نوع روغنی باشند این ساختمان از مناطق پرخطر محسوب شد ه و طراحی سیستم اطفاء حریق می بایستی برای آن انجام گیرد . با توجه به اینکه در این ساختمان کارکنان به طور دائم حضور نداشته و رفت و آمد افراد به این مکان کم است ، سیستم اطفاء حریق اتوماتیک برای این فضا مناسب تر است در صورتیکه کلیده ای موجود در این
ساختمان روغنی نباشند استفاده از سیستم اطفاء حریق با کپسولهای خاموش کننده پیشنهاد می گردد.
شرح سیستم اطفاء حریق در کلیدخانه های فشار متوسط
و خلاء به جای کلیدهای روغنی، توصیه می شود در کلیدخانه های فش ار متوسط از SF با توجه به جایگزین شدن کلیدهای ۶ جهت اطفاء حریق استفاده شود. Co کپسولهای ۶ یا ۱۲ کیلوگرمی ۲
شرح سیستم اعلام حریق در کلیدخانه
سیستم اعلام حریق در کلیدخانه می تواند مشابه سالن کنترل انتخاب شده و ضمن استفاده از آشکارسازهای دودی از دو ورودی اعلام بصورت کراسینگ استفاده کند تا احتمال اشتباه به حداقل برسد. بصورت اتوماتیک انجام می گیرد می بایستی از آژیرصوتی ۲ و چراغ گردان ۳ استفاده شود . آژیر Co در کلیدخانه هایی که پاشش ۲ به کار می افتد تا اگر احتمالاً افرادی در آن محلها وجود Co صوتی بعد از اعلام حریق از طرف هر دو کانال و درست قبل از پاشش ۲
• Switchgear room
• Sounder
• Beacon
•
سیستم های اعلام و اطفاء حریق در پستهای فشارقوی
به کار می افتد که در این صورت نشانگر این است که درآن Co دارند هر چه سریعتر خارج شوند . چراغ گردان نیز بعد از پاشش ۲ پاشیده شده و امکان ورود به آن مناطق در حال حاضر وجود ندارد. Co مناطق ۲ در کلیدخانه های فشار متوسط بعد از حس کردن دود توسط آشکارسازه ا سیگنال اعلام حریق به اتاق فرمان ارسال شده و اپراتور از وجود آتش مطلع میشود.
چگونگی حفاظت از باتری خانه
در باتری خانه می توان از سیستم کپسولی یا سیستم اطفاء حریق اتوماتیک بعلت عدم حضور دائمی کارکنان استفاده نمود. سیستم اعلام حریق آن نیز مشابه ساختمان کلید خانه می باشد. در باتری خانه بعلت قابلیت اطمینان بالاتر آشکارسازهای حرارتی، از این نوع آشکارساز استفاده می شود همچنین به علت احتمال انفجار در این مکان از تجهیزات ضدانفجار بهره گرفته می شود. اگر باتر ی ها در
فضاهای محدود و بسته قرار گیرند گاز هیدروژن خارج شده از آنها می تواند با درصد تمرکز معینی به یک ناحیه انفجار تبدیل شود. لذا سیستم خروجی پیوسته ای می بایست در باتری خانه نصب شود.
روی در ورودی باتری خانه باید تابلوی سیگار کشیدن ممنوع یا ورود شعله ممنوع نصب گردد .کلیدهای روشنایی می بایست در خارج از اتاق قرار گیر ند. کلیه دستورات مربوط به سیم کشی، تجهیزات روشنایی و نصب چشم شورها می بایست مطابق با کدهای مربوطه باشد . همچنین برای عدم صدمه دیدگی رله ها در اثر تماس با بخارات اسید ی با غلظت بالا می بایست پیش بینی هایی جهت جلوگیری از تجمع گازها توسط تهویه مطبوع باتری خانه صورت گیرد.
چگونگی حفاظت از دیزل خانه
در پستهایی که دیزل خانه وجود دارد سیستم اطفاء و اعلام حریق نیز ضروری می باشد.
سیستم اطفاء حریق دیز لخانه
اطفاء حریق در دیزل خانه به دو صورت زیر امکان پذیر است :
الف- روش پاشش آب بصورت اتوماتیک :
در پستهایی که از این روش استفاده م یشود، می بایست مخزن آب آتش نشانی وجود داشته باشد. پس از ارسال پیام توسط سیستم اعلام حریق ، پمپهای آتش نشانی شروع بکار کرده و آب مخزن آتش نشانی به طرف ساختمان دیز لخانه پمپ شده و توسط سیستم لوله کشی از طریق نازلهای آب تخلیه می گردد. بصورت اتوماتیک co
ب- روش پاشش گاز ۲
این روش مشابه سیستم اطفاء حریق سالن کنترل بوده و پس از ارسال پیام توسط سیستم اعلام حریق ، شیرهای برقی روی سیلندر باز شده و گاز از سیلندرهای مربوطه آزاد می شود و از طریق نازلهای تعبیه شده وارد فضای ساختمان دیزل خانه می شود.
معیارهای طراحی سیست مهای اعلام و اطفاء حریق ۲۳
سیستم اعلام حریق دیز لخانه
در سیستم اعلام حریق دیزل خانه بهتر است از آشکارسازهای حرارتی ۱ استفاده شده و این کار بصورت عملکرد دو کانال در نظر گرفته شود. در این صورت برای هر ناحیه حداقل دو کراسینگ تعریف می شود که در صورت ارسال دو سیگنال، سیستم اطفاء بکار می افتد. قبل از پاشش دی اکسیدکربن (در سیستم های اطفاء حریق با گاز دی اکسید کربن آژیرهای صوتی عمل کرده و سپس
چراغ گردان بکار می افتد.
چگونگی حفاظت از کانالهای کابل – گالری کابلها
به عنوان ماده عایقی و غلاف لازم جهت هادی های کابل های کنترل و قدرت مورد استفاده زیادی دارد . اگر آتش به PVC نزدیک شود مشتعل شده و باعث انتشار آتش در طول کابل می گردد. بنابراین کابلهای نصب شده در سینی ها، زیر کف (کف PVC کاذب) یا در کانالها (ترانشه ها می تواند آتش را از یک ناحیه به نواحی دیگر پخش کند. استفاده از روشهای پیشگیری و یا اطفاء
حریق به صورت منفرد یا توام می تواند برای عدم اشاعه آتش درکانالها و گالری کابلها بکار رود و تجهیز بیشتر هر کدام از این روشها عامل پیشگیری و یا اطفاء موجب تقلیل تجهیز عامل دیگرخواهد شد .توصیه می شود به عامل پیشگیری آتش بیش از اطفاء حریق توجه گردد

مشخصات فنی سیستم های اطفاء حریق
-۱-۳-۳ مشخصات فنی سیستم اطفاء حریق با گاز دی اکسیدکربن
مشخصات گاز دی اکسیدکربن
دی اکسیدکربن استفاده شده برای شارژ اولیه باید عاری از آب و سایر ناخالص ی ها باشد تا از خوردگی در کپسول و یا خروج دی اکسید کربن از نازل جلوگیری شود . دی اکسیدکربن بدست آمده از یخ خشک دی اکسید کربن مورد قبول نم ی باشد مگر اینکه عملیات جداسازی آب و روغن از دی اکسید کربن انجام گیرد.
سیلندرهای دی اکسیدکربن
کپسول های دی اکسیدکربن در انواع ۶ کیلوگرمی و ۵۰ کیلوگرمی که به ترتیب دستی و چرخدار میباشد مورد استفاده قرارمی گیرد. کپسول های دستی و چرخدار باید طوری باشند که بتوان به سادگی از آنها استفاده نمود و دستورالعمل استفاده از آنها که دارای تاریخ بررسی ، نام بررسی کننده و تاریخ شارژ مجدد آنها است باید در روی کپسول ها نصب گردد. جهت نگهداری کپسو لهای
چرخدار در محوطه پست نیاز به آشیانه حفاظتی کپسول در مقابل باران، برف و نور آفتاب م یباشد.
برای هر کدام از سیلندرها باید یک وسیله ایمنی (ضامن یا اهرم ایمنی در نظر گرفته شود . مقدار دی اکسیدکربن مورد نیاز جهت فضاهای حفاظت شده در برابر آتش بستگی به درصد غلظت دی اکسید کربن در نظر گرفته شده در آن محلها دارد
درصد غلظت دی اکسیدکربن را بر ای برخی از مصارف پیشنهاد می کند. در این جدول ضریب شناوری ۱ براساس شرایط آزمون های شماره ۱۲ NFPA) عملی بدست آمده است)
۱- Flooding factor
لوله ها واتصالات
۳۴۴ با را داشته باشند. جنس لوله ها و / در سیستم های پرفشار ، لوله و اتصالات مربوطه می بایست حداقل تحمل فشار ترکیدگی ۸ اتصالات باید مطابق زیر باشد :
ANSI B- و ۳۶٫۱۰ ASTM A الف- لوله های آهنی، لوله فولادگالوانیزه یا فولاد سیاه مطابق استاندارد ۵۳ و شیلنگ های انعطاف پذیر فل زی مطابق استاندارد ASTM B- ب- لوله های غیرآهنی، بدون درز و مسی مطابق استاندارد ۸۸
ANSI B140
شیرها
۴۱۳ بار در شرایطی که فشار ثابتی به / شیرهای استفاده شده در سیستم پرفشار می بایست دارای حداقل تحمل فشار ترکیدگی ۷
۳۴۴ بار در حالیکه تحت فشار ثابتی قرار ندارد می باشد. / شیر وارد می شود و ۸
نازلهای تخلیه
نازلهای تخلیه شامل یک مجرای خروج اریفیس است و هر قسمت شیپوری شکل ، پوسته و نظایر آن نیز می تواند وجود داشته باشد. نازلهای تخلیه می بایست مقاومت کافی برای استفاده با فشار کارکرد مورد انتظار را داشته باشند و قادر باشند در برابر خرابیهای مکانیکی نرمال و همچنین دماهای مورد انتظار بدون تغییر شکل پایداری کنند و همچنین از فلزاتی که در برابر خوردگی مقاوم باشند ساخته شده باشند.
نازلها باید بگونه ای وصل شوند و تکیه گاهها باید به نوعی باشند که به آسانی از جای خود حرکت نکنند. همچنین نازلها می بایست بطور دائمی برای شناسایی نازل و نشان دادن قطر معادل اریفیس علامتگذاری شوند.
علامتگذاری می بایست به آسانی بعد از نصب قابل خواندن باشد.
۳) باشد. نازلهای تخلیه – ۲) و ( ۳ – اریفیس استاندارد، اریفیسی است که یک ورودی گرد داشته و نرخ تخلیه آن مطابق جدول ( ۳ می بایست دارای درپوش برای جلوگیری از ورود اجسام خارجی باشند بگونه ای که در هنگام کارکرد یک سوراخ مسدود نشده در نازل وجود داشته باشد.

مشخصات فنی تجهیزات مورد استفاده در سیستم اطفاء حریق با پاشش آب
یک سیستم آب پاش شامل مخزن آب ، پمپ آب و همچنین آب فشان ۱ می باشد. قسمتهایی از سیستم لوله کشی و تهیه آب می تواند زیرزمینی بوده و قسمت آب فشانها که در داخل ساختمان نصب میشود باید در بالای زمین و به سقف و دیوارها متصل شود. آب فشانها باید توسط رایزر به پمپهای آتش نشانی متصل گردند. پمپ آب باید از نوع سانتریفوژ باشد . بدنه پمپ باید از آهن ریخته گری و محور آن از نوع فولاد زن گنزن بوده و اتصالات برنزی داشته باشد.
۱ ۲ بار طراحی شوند با توجه به نوع ناحیه و مقدار مخاطره آمیز بودن / سیستمهای آب پاش می بایست برای حداکثر فشار کارکرد ۱
۴ آمده است. منظور از خطر متوسط گروه ( ۱) و ( ۲) مناطقی است که به آن، میزان آب مورد نیاز جهت اطفاء آتش د ر جدول ( ۳

آزمون های پذیرش
کپسولهای آتش نشانی
آزمون هیدرواستاتیکی
اگر بر روی کپسولهای آتش نشانی اثراتی همچون خوردگی یا خرابیهای مکانیکی مشاهده شود باید تحت آزمون هیدرواستاتیکی قرار بگیرند . این آزمون باید توسط اشخاص مجرب و به همراه دستگاهها و تسهیلات مناسب برای آزمون، انجام شود . کپسولها در فواصلی که در جدول زیر ذکر شده است می بایست آزمون هیدرواستاتیکی شوند.

آزمون فشار
شماره ۱۰ در فشار ۳ NFPA کپسولهای دی اکسیدکربن می بایستی مطابق با استاندارد
۵ برابرفشار نامی که روی سیلند ر حک شده است، تحت آزمایش قرار گیرند.
۱دارند می بایست تحت فشار ۲۰۰ بار آزمایش شوند. ICC خاموش کننده های دی اکسیدکربن که مشخصات ۳
مجموعه شیلنگ و متعلقات دی اکسیدکربن می بایست درفشار ۹۰ بار تحت آزمایش فشار هیدرواستاتیکی قرار بگیرند. مجموعه شیلنگ و متعلقات پودر شیمیایی خشک و پودر خشک میبایست در فشار ۲۰ بار تحت آزمایش هیدرواستاتیکی قرار بگیرند.
سیستم های آب پاش
شستشوی سیستم لوله کشی
بمنظور رفع هرگونه جسم خارجی ، سیستم لوله کشی مدفون می بایست قبل از اتصال به رایزرها شستشو داده شوند. برای اطمینان از تمیزی سیستم باید شستشوی لوله کشی برای مدت کافی ادامه یابد
آزمون هیدرواستاتیکی
۱۳ بارکمتر نباشد یا در / همه سیستم هایی که شامل لوله کشی مدفون هستند می بایستی برای مدت ۲ ساعت در فشاری که از ۸ بار بیشتر است ، آزمون / ۱۰ بار بالاتر است) به اندازه ۴ / فشاری که از فشار حداکثر سیستم (وقتی که حداکثر فشار سیستم از ۳ هیدرواستاتیکی شوند. آزمون فشار باید از یک گیج واقع در یک نقطه با ارتفاع کم خوانده شود.
– سیستم های اطفاء حریق با دی اکسیدکربن
آزمون فشار
آزمایش فشار با استفاده از هوای خشک، نیتروژن یا دی اکسیدکربن برای اطمینان از فشار مکانیکی سیلندرها سیستم های توزیع لوله کشی و لوله کشی به فشارسنج ها انجام می شود.
آزمون عملکردی ۱
برای تشخیص اینکه سیستم بطور صحیحی نصب شده و وظایف مشخص شده را به نحو مناسبی انجام می دهد، آزمون های زیر می بایست انجام گیرد:
الف- در نصب سیستم می بایست بازبینی چشمی انجام شود . لوله کشیها، تجهیزات عملکرد و نازلهای تخلیه می بایست از نظر اندازه و موقعیتهای مناسب بررسی شوند. موقعیتهای آلارمها با تجهیزات آزادسازی اضطراری مطابقت داشته باشد.
ب- برچسب زدنهای وسایل برای معرفی مناسب و دستورالعملها باید چک گردد و اطلاعات روی صفحه مشخصات کانتینرهای ذخیره با مشخصات فنی مقایسه شود.
ج- یک آزمون تخلیه جزئی برای مطابقت فشار مکانیکی لوله کشی و تجهیزات همراه آن انجام شود.
د- آزمون های غیر مخرب باید روی وسایل ضروری برای کارکرد مناسب سیستم شامل آشکارسازها و دستگاههای فعال کننده انجام شود.
آزمون تخلیه جزئی ۱
آزمون تخلیه جزئی دی اکسیدکربن برای بازبینی انسداد لوله ها انجام می شود. دی اکسیدکربن مایع برای هر نازل تخلیه مشخص شده و همه دستگاههای عملکرد فشار برای کارکرد مشخص شده بررسی می شوند.
آزمون تخلیه کامل ۲
الف- کاربرد موضعی : تخلیه کامل مقدار دی اکسیدکربن طراحی شده از سیستم لوله کشی برای اطمینان از اینکه د ی اکسیدکربن بطور کامل همه نواحی مخاطره آمیز را برای مدت زمان لازم در مشخصات طراحی و کارکرد دستگاههای عملکرد فشار می پوشاند.
ب- شناوری کل : تخلیه کامل تمامی مقدار د ی اکسیدکربن طراحی شده از میان سیستم لوله کشی برای اطمینان از اینکه دی اکسیدکربن به نواحی خطر تخلیه شده و به تمرکز مورد نظر رسیده و برای مدت زمان لازم و ذکر شده در مشخصات طراحی و دستگاههای عملکرد فشار باقی می ماند.
آزمون آشکارسازها
– آزمون اطمینان از عملکرد
– آزمون مشخص نمودن حساسیت
(NFPA 72 E) – آزمون با منبع حرارتی برای آشکارساز حرارتی (مطابق با
(NFPA 72 E) – آزمون با منبع دود برای آشکارساز دودی (مطابق با آزمون عملکرد کنتاکتهای آشکارسازهای فیوزدار
نقشه ها و مدارکی که باید ارسال شود
نقشه ها و مدارکی که جهت طراحی سیستم اعلام و اطفاء حریق باید توسط پیمانکار ارسال شود بشرح زیر می باشد :
مدارک شرح سیستم اعلام حریق
این مد ارک شامل شرح تجهیزات استفاده شده جهت اعلام حریق و چگونگی قرارگیری آشکارسازها و محل قرارگیری تابلوها و شرح مختصری از آنها و همچنین شامل تعریف نواحی (زونهای مختلف در ساختمانهای پست می باشد.
– شرح سیستم اطفاء حریق
این مدرک نیز مشابه مورد الف شامل شرح تجهیزات ، نحوه اطفاء حریق و محاسبه میزان ماده خاموش کننده ،برای مثال مقدار دی اکسیدکربن مورد نیاز و همچنین تعداد نازلها در هر ناحیه می باشد
نقشه های لوله کشی و ابزار دقیق ۱
این نقشه ها نشان دهنده سیستم اعلام و اطفاء حریق هر ساختمان و یا مجموعه ای از نواحی زونهای مرتبط با یکدیگر می باشند.

نقشه های آرایش لوله کشی ۲
شامل چگونگی لوله کشی داخل ساختمان و همچنین محل دقیق قرارگیری نازلها همراه با کلیه جزئیات مربوطه از قبیل تکیه گاهها، اتصالات و شیرآلات می باشد.
نقشه آرایش آشکارسازها در ساختمان ۳
این نقشه شامل چگونگی ارتباط آشکارسازها و همچنین محل دقیق قرارگیری آنها و جزئیات مربوط به آنها می باشد.
نقشه ورودی و خروجی سیگنالها به تابلو ۴
این نقشه ورودی و خروجی سیگنالها از آشکارسازهای داخل ساختمان به تابلوهای محلی و مرکزی و بالعکس را نشان می دهد.

نقشه محوطه
این نقشه نشان دهنده کلیه کابل کشیها و همچنین نقشه لوله کشی اگر در محوطه لوله کشی شود است.
جداول گارانتی
مربوط به I که در ادامه آمده است جداول مربوط به خرید تجهیزات سیستم اعلام و اطفاء حریق می باشد. جدول II و I جداول نیز مربوط به مقادیر گارانتی II مقادیر نامی و مشخصات سیستم اعلام و اطفاء حریق است که توسط خریدار تکمیل می شود. جدول شده فروشندگان می باشد که در ارزیابی آنها مورد استفاده قرار می گیرد.

کپسولهای خاموش کننده
نگهداری و شارژ مجدد این کپسولها میبایست توسط افراد آموزش دیده که انواع مناسبی از ابزار و مواد شارژ مجدد، روغنها و بخشهای جایگزین پیشنهادی سازنده را در دسترس دارند، انجام شود. بازرسی کپسو لها باید به صورت ماهانه انجام گیرد.
بازرسی کپسول ها شامل یک بازبینی سریع است که کپسول در دسترس بوده و عمل خواهد کرد و اطمینان از اینکه خاموش کننده کاملاً شارژ بوده و قابل عمل کردن می باشد و مشاهده اینکه در محل معرفی شده قرارد ارد و همچنین عمل نکرده است و اشکال فیزیکی در آن رؤیت نمی شود.
نگهداری کپسول ها شامل بازبینی کامل و دقیق است و اطمینان از اینکه خاموش کننده بطور ایمن و موثری عمل خواهد کرد. این عمل شامل بررسی دقیق، تعمیر اساسی یا جایگزینی کپسول خواهد بود.

دستورالعملهای بازرسی کپسول ها
کپسول باید در محل مشخص شده قرار گیرد. دسترسی و مشاهده کپسول نباید مسدود شده یا با مانع همراه باشد. دستورالعملهای عملکرد نوشته شده روی صفحه مشخصات هر کپسول باید خوانا و شفاف باشد.
هرگونه خرابی فیزیکی قابل مشاهده، خوردگی، نشتی یا مسدود شدن نازلها باید مورد توجه قرار گیرد. قرائت فشارسنج ها وقتیکه در رنج عملکرد نیستند، باید مورد توجه قرار گیرد.
پرسنلی که بازرسیها را انجام می دهند باید اینبازرسی ها را جهت اعمال اصلاحی مورد لزوم برای آن خاموشکننده مربوطه ثبت نمایند.
در پایان هر ماه تاریخ بازرسی انجام شده توسط کارکنان باید ثبت شود.

دستورالعمل های نگهداری کپسول ها
عملیات نگهداری کپسولها می بایست در فواصل سالانه یا هر وقت که شر ایط خاصی بوسیله عمل بازرسی کپسولها ارائه شده باشد، انجام شود.
۱ کف می بایست حداقل هر ۵ سال یکبار جایگزین شوند. AFFF خاموش کننده های از نوع عامل هر شش سال یکبار خاموش کننده های تحت فشار که هر ۱۲ سال یکبار نیاز به آزمایش هیدرواستاتیکی دارند باید خالی شوند و تحت دستورالعملهای نگهداری قرار بگیرند.
خاموش کننده های خارج از سرویس برای نگهداری یا شارژ مجدد می بایست بوسیله خاموش کننده یدکی با همان نوع و نرخ خاموش کنندگی یکسان جایگزین شوند.

سیستم دی اکسیدکربن
دستورالعملهای آزمون و نگهداری سیستم می بایست مطابق نظر سازنده انجام گیرد. این دستورالعمل باید شامل آزمون های اولیه تجهیزات و همچنین بازرسی های دوره ای و دستورات نگهداری سیستم باشد. هرگاه بازرسی های دوره ای ایجاب نماید آزمون های تخلیه مناسب باید انجام شود.
بین آزمون ها و بازرسی های منظم و از پیش تعیین شده سرویس، سیستم باید توسط افراد صلاحی تدار، مورد بازرسی بصری قرار بگیرد.
حداقل هر شش ماه یکبار ، کلیه سیلندرهای پر فشار می بایست وزن شوند و وزن و تاریخ آخرین آزمون هیدرواستاتیکی یادداشت شود. سیلندرهای تحت فشار استفاده شده در سیستمهای اطفاء حریق اگر بیش از پنج سال از تاریخ آخرین آزمون گذشته باشد نباید بدون آزمون هیدرواستاتیکی شارژ مجدد شود . بطور پیوسته و بدون تخلیه شدن، سیلندرها می توانند برای حداکثر ۱۲ سال از تاریخ
آخرین آزمون هیدرواستاتیکی در سرویس باقی بمانند. در پایان ۱۲ سال آنها باید تخلیه شده و قبل از برگشت به سرویس مجدداً مورد آزمون قرار گیرند .در هر زمانی که محفظه سیلندر افت وزنی بیش از ۱۰ درصد نشان بدهد، می بایست مجدداً پر شده و جایگزین گردد.
در سیلندرهای کم فشار، حداقل هر یکماه گیجهای سطح مایع می بایست مشاهده گردد و اگر افت بیش از ۱۰ درصد نشان را داد،می بایست مجدد اً پر شود مگر آنکه حداقل گاز مورد نیاز را همچنان تامین نماید.

سیستمهای آب پاش
بمنظور اطمینان از اینکه این سیستمها در زمان وقوع آتش سوزی به شکل مناسبی عمل خواهند کرد، می بایس ت بطور موثری مراقبت و نگهداری شوند. این سیستمها می بایست توسط افراد آموزش دیده و بصورت دوره ای سرویس و آزمایش شوند. دستورالعملهای عملکرد و نگهداری می بایست در دسترس بوده و توسط کارکنان مطالعه شود. هر هفته ، می بایست بازرسی های منظم انجام گیرد و تجهیزات باید بصورت چشمی برای خرابیهای قابل مشاهده همانند شکست یا از دست دادت بخشها، بارگذاری نازلها یا سایر تعمیرات بازبینی شود. پیش بینی های لازم برای اطمینان از تهیه آب و اینکه همواره سیستم در شرایط عملکرد کامل میباشد، می بایست در نظر گرفته شود.
صافیها، بجز صافیهای مربوطه به هر نازل، می بایست بعد از هر عملکرد یا آزمایش جریان ۱ بازرسی شوند و اگر لازم باشد تمیز شود. بازرسی ها و تمیزکاری های معمول می بایست بطور سالیانه انجام شود.
همه لوله کشیها می بایست در فواصل منظم برای تعیین شرایط و تخلیه مناسب آزمایش شوند . فواصل بازرسی ها به شرایط محلی بستگی دارد ولی نباید از یکسال بیشتر باشد.
آزمایش جریان می بایست حداقل هر ۵ سال یکبار انجام شود.
شیرهای کنترلی و تجهیزات آشکارساز اتوماتیک می بایست هر سال توسط کارکنان با تجربه آزمایش شوند . آشکارسازهای گازهای قابل اشتعال می بایست حداقل هر سه ماه یکبار توسط کارکنان صلاحیت دار آزمایش شده و کالبیره گردند.
۱ شیرهای عمل کننده ۲ می بایست حداقل هر سال یکبار عمل O.S.Y دستگاهها و شیرهای قطع دستی شامل شیرهای کشویی نوع کنند.
همه نازلها می بایست برای قرارگیری در موقعیت مناسب ، بارگذاری خارجی و خوردگی بازرسی شوند و اگر نیاز باشد در فواصلی که از ۱۲ ماه بی شتر نباشد ، تمیز شوند . ممکن است شرایط محلی یک چنین بازرسیها و تمیزکاریهایی را در فواصل کمتر ایجاب نماید و ممکن است بازرسی داخلی نیاز باشد. بعد از هر عملکرد، نازلهای اسپری باید باز شده و نازل و صفحه آن تمیز گردد