انواع سیستم ها ی اطفاء حریق اتوماتیک

/0 دیدگاه /در , /توسط

بطور کلی سیستم ها ی اطفاء حریق اتوماتیک را می توان به پنج دسته زیر تقسیم کرد:

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک گازی

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک پودری (آیروسل)

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک مه یا پودر آب (Water Mist)

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک Vortex
مقایسه نحوه عملکرد سیستم های مختلف اطفاء حریق

نحوه عملکرد نوع سیستم اطفاء حریق
آیروسل آب مه یا پودر آب گازهای بی اثر هالوکربن ها CO2 فوم

 

خنک سازی P P
کاهش اکسیژن S P S P S
اختلال در زنجیره سوخت P P S

عامل اولیه:P   عامل ثانو :S

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی:

قسمتهای اصلی این سیستم عبارتند از:

مخزن یا استخر نگهداری آب

پمپ های آتش نشانی

شیرهای کنترلی مانند Deluge Valve، Wet Valve، Dry Valveو غیره

اسپرینکلر یا اسپری آب
کاربرد: از این سیستم در اطفاء حریق کلاس A و جهت خنک سازی کلاس های B و C استفاده می شود. برخی از کاربردهای آن عبارتند از ساختمان های اداری-مسکونی-تجاری، هتل ها، موزه ها، پارکینگ ها، ترانس های برق، تانک ها و مخازن نگهداری سوخت و مواد شیمیایی، کشتی ها، بنادر، انبارها

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک گازی:

این سیستم از زیر مجموعه هایی مانند FM200، CO2،Inert Gas ، Novec 1230  و سایر سیستم های گازی تشکیل می شود که هرکدام از آنها دارای مزایا و معایبی بوده که در بخش آموزشی این سایت به آنها اشاره شده است.
سيستم هاى اطفاء گازى نقش مهمى در مفهوم اطفاى حريق دارند؛ به ويژه در مواردى كه ساير اطفاء كننده ها (به عنوان مثال سيستم هاى آبى) قادر به اين كار نيستند. در سا لهاى اخير و پس از ممنوعيت هالون از سال ۱۹۹۴، تلاش هاى بسيارى جهت معرفى و به كارگيرى گازهاى ديگر صورت گرفته است. سازمانهایISO و NFPA سيزده نوع گاز از انواع ساكن مانند آرگون و نيتروژن و مخلوط آنها و همچنين هيدروكربن هاى هالوژنه چون NOVEC 1230 و يا FM200را معرفى نموده است.
بطور کلی هر سیستم اطفاء حریق گازی از قسمتهای زیر تشکیل شده است:

 

سیلندرهای نگهداری گاز همراه با شیر های محرک

سیلندرهای پایلوت

  1. – Manifoldشلنگ های تخلیه گاز، شلنگ های محرک سیلندرها

شیرهای برقی و Pressure Switch

نازل های تخلیه گاز
کاربرد: معمولاً از این نوع سیستم جهت اطفاء حریق کلاس های A، B و E استفاده می شود. برخی از کاربردهای آن عبارتند از تابلو های برق، تابلو های کنترل، تابلو های مخابراتی، سرورهای کامپیوتری، موتورهای برق، اتاق های UPS، اتاق های کنترل، اتاق های Marshaling

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک پودری (آیروسل)

هر سیلندر آیروسل از ذرات بسیار ریز ترکیبات پتاسیم تشکیل می شود و بصورت حرارتی یا الکتریکی تحریک می شود. پس از تحریک، این ذرات از سیلندر خارج شده و با مخلوطی از گازها (اغلب CO2، N2 یا بخار آب) تشکیل ماده اطفاء کننده را می دهند. ترکیبات پتاسیم جهت یونیزاسیون نیاز به کمترین انرژی را داشته و این انرژی از خود حریق جذب می گردد. سپس یون های پتاسیم با یون های بوجود آمده از حریق (O, H, OH) ترکیب شده و بدون کاهش اکسیژن، واکنش های زنجیره ای حریق متوقف می گردد.

کاربرد: این سیستم تا به امروز تنها سيستم موجود در دنيا مي باشد كه مي تواند در ۵ كلاس حريق A، B، C، E و F مورد استفاده قرار گیرد. برخی از کاربردهای آن عبارتند از تابلو های برق، تابلو های کنترل، تابلو های مخابراتی، سرورهای کامپیوتری، موتورهای برق، اتاق های UPS، اتاق های کنترل، اتاق های Marshaling، انبارهای مواد شیمیایی، دیزل ژنراتورها، پمپ ها

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم

این سیستم موثرترین روش جهت اطفاء حریق کلاس B (سوخت های مایع) است. همچنین در کلاس A نیز قابل استفاده می باشد. قسمتهای اصلی این سیستم عبارتند از:

مخزن نگهداری فوم (Bladder Tank)

دستگاه ترکیب کننده آب و فوم (Proportioner)

نازل

کاربرد: انبارهای مواد شیمیایی، مخازن مواد نفتی و شیمیایی، آشیانه های هواپیما و هلیکوپتر، تاسیسات نفتی

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک مه یا پودر آب (Water Mist)

اساس کار سيستم Water Mist همانگونه که از نامش برمي¬آيد بر اساس توليد غبار آب (مانند مه) مي¬باشد که به صورت توليد ذرات ريز آب در محيط تحت حفاظت عمل مي¬کند. قطر اين ذرات بين ۳۰۰ تا ۱۰۰۰ ميکرون مي¬باشد و باعث می شود هدایت الکتریکی آب ازبین برود. در واقع این سیستم همانند سیستم اطفاء آبی، خاصیت خنک کنندگی و همانند سیستم اطفاء حریق گازی، مانع از رسيدن اکسيژن به حريق مي¬شود.
قسمتهای اصلی این سیستم عبارتند از:

 

سیلندرهای آب همراه با شیر های محرک

سیلندرهای پرفشار گاز (نیتروژن یا هوا) همراه با شیر های محرک

  1. – Manifold ، شلنگ های تخلیه گاز، شلنگ های محرک سیلندرها

شیرهای برقی و Pressure Switch

نازل

درصورتی که مساحت تحت حفاظت زیاد باشد، بجای سیلندرهای آب و گاز از مخزن، پمپ و تجهیزات وابسته استفاده می شود.
کاربرد: توربین ها ، پمپ ها، تاسیسات نفتی، کانال های کابل، موتورخانه ها

سیستم اطفاء حریق اتوماتیک Vortex

: سیستم اطفاء حریق ورتکس (Vortex) یک سیستم هایبریدی آب به همراه نیتروژن است. جدول زیر مقایسه ای بین سیستم های اطفاء حریق آبی را نشان می دهد:

سیستم فلو آب به ازاء هر نازل (LPM) سایز هر قطره آب (µm) فشار کاری (PSIG) سرعت عملکرد
Vortex ۷/۳ ۱۰ ۲۵ زیاد
پودر آب با فشار متوسط ۱۴۰ ۴۰۰- ۱۰۰۰ ۳۵۰ زیاد
پودر آب با فشار زیاد ۳۰ ۵۰- ۱۰۰ ۱۵۰۰- ۲۵۰۰ کم
اسپرینکلر بیش از ۹۵ بیش از ۱۰۰۰ بیش از ۲۰ متوسط

کاربرد: توربین ها ، پمپ ها، تاسیسات نفتی، کانال های کابل، موتورخانه ها

 

مقاله سیستم اعلام حریق و اطفاء آتش

/0 دیدگاه /در , , /توسط

آتش‌سوزی یا حریق یکی از قدیمی‌ترین بلایایی است که می‌تواند در زمانی کوتاه، دارایی و سلامتی افراد را به خطر اندازد. بنا به تعریف حریق عبارتست ازسوختن شدید مواد سوختنی یا آتشی ناخواسته و از کنترل خارج شده که معمولا” با دود و حرارت و نور زیاد توام است. آتش سوزی عبارت از آتشی است که از یک منبع حرارتی کنترل ناپذیر سرچشمه گرفته، یا منبع حرارتی معین کنترل شده‌ای را ترک کرده و با نیروی حرارتی خود گسترش و توسعه یافته باشد.

آتش‌سوزی در صورتی که به موقع مهار نشود، موجب خسارات زیادی می‌گردد. گاه آتش‌سوزی، با سایر حوادث طبیعی مثل زلزله همراه بوده و یا بلافاصله پس از آن‌ها رخ می‌دهد. در بسیاری از موارد، خسارات حریق ثانویه، حتی بیش از خسارات حادثه اولیه بوجود آورنده آن می‌باشد.

انواع آتش‌سوزی

آتش‌سوزی بر اساس نوع سرچشمه و نوع مواد سوختی به چهار (بر اساس استاندارد انگلستان(BS تا پنج گونه (بر اساس استاندارد آمریکاNFPA )تقسیم می‌گردد.
نوعA
شامل حریق مواد خشک مانند چوب، کاغذ، پارچه، و موارد مشابه است
B نوع
شامل حریق مواد مایع مانند نفت، بنزین، الکل، گازوئیل و سایر سوختهای مایع است.

C نوع
شامل حریق‌هایی که الکتریسیته به عنوان عامل بوجود آورنده در آنها دخیل بوده و یا تحت اثر الکتریسیته قرار دارد. این حریق خود می‌تواند حریقهایی از انواع دیگر را به وجود آورد.

D نوع
شامل حریق مواد گازی مانند بوتان، پروپان و گاز طبیعی است.
K نوع
شامل حریق مواد غذایی (بر اساس استاندارد آمریکا)

این دسته بندی در استاندارد اروپایی دارای یک تفاوت اساسی است، آنهم جدا کردن مایعات از گازهای اشتعال‌پذیر می‌باشد. به این ترتیب در استاندارد اروپایی کلاس A و B مشابه استاندارد آمریکایی بوده و استاندارد C مربوط به گازهای اشتعال پذیر می‌شود.در این صورت کلاس فلزات آتش گیر E نامگذاری شد. کلاس D نیز یکسان بوده و کلاسk در استانداردهای اروپایی F نامیده می‌شود.

سیستم های اعلام حریق

امروزه از سیستم ها ی اعلام حریق به طور گسترده در ساختمان ها و اماکن مسکونی و صنعتی استفاده می شود تا خسارتهای ناشی از حریق را به حداقل برسانند و همچنین برای اطلاع دادن به ساکنین ساختمان در مواقع بروز حریق از این سیستم ها استفاده می شود تا حدالامکان از تلفات جانی جلوگیری شود برای تشخیص حریق از اثرات سه گانه آن یعنی دود و حرارت و شعله استفاده میشود.

انواع سیستم های اعلام حریق:
۱-سیستم اعلام حریق متعارف ( Conventional )
۲-سیستم اعلام حریق ادرس پذیر Addressable))
۳-سیستم اعلام حریق هوشمند

۱-سیستم اعلام حریق متعارف ( Conventional )

سیستم اعلام حریق متعارف

از قدیمی ¬ترین انواع سیستم¬های اعلام حریق است که علی¬رغم تغییرات کیفی اندک، همچنان مورد استفاده قرار می¬ گیرد. در این سیستم چندین دتکتور و شستی که یک منطقه از ساختمان را پوشش می¬دهند در قالب یک مدار به هم پیوسته، به تابلوی کنترل مرکزی متصل می¬شوند. بنابراین هر مدار نماینده¬¬ی یک منطقه(زون) است. نحوه¬ی هم¬بندی تجهیزات کشف و تشخیص نسبت به تابلوی کنترل مرکزی به صورت شاخه¬ای و یا به عبارت دیگر شعاعی است. هر تابلوی کنترل مرکزی متعارف می¬تواند ۲،۴،۸،۱۲ و یا مدارهای بیشتری را پشتیبانی کند.
بر طبق استاندارد، در این سیستم دتکتورها یا در حالت عادی هستند و یا آلارم ((Fire Alarm
این سیستم به وسیله ¬ی دو رشته سیم به دتکتورها و شستی وصل می¬گردد که هر دو نیز از نوع مرسوم (Conventional) می¬ باشند.

مطابق همین موارد برای آژیر، زنگ و یا چراغ دوره گرد نیز سیم کشی می¬گردد.
اولین عملکرد این پانل نشان¬ دادن موقعیت آتش با دقت در حد زون می¬باشد. پس بنابراین بهتر است در سیستم¬های Conventional، زون¬ها محدود باشد تا جستجو سریع باشد.
دتکتورهای هر زون در یک گروه و به صورت شعاعی به یک زون پانل کنترل وصل می¬گردند و زون¬ها از یکدیگر جدا می¬ باشند و هر زون یک نشان¬دهنده¬ی جداگانه دارد. بر روی هر دتکتور یک LED موجود می¬باشد که در هنگام عملکرد آن دتکتور، LED مربوطه چشمک می¬زند.
هنگامی که یک زون فعال می¬گردد (وضعیت اعلام حریق) بایستی به صورت فیزیکی در آن زون، دتکتور فعال شده ردیابی گردد، یعنی با چشم بگردیم و چراغ چشمک زن را پیدا کنیم. هم¬چنین میتوان LED را جداگانه به دتکتور وصل کرد که به این تجهیز (LED (Remote Indicator گفته می¬شود.
در صورتی که هر دتکتور به یک زون متصل باشد در هنگام عملکرد دتکتور محل حریق به راحتی مشخص می¬ گردد. این مسئله به خودی خود باعث بالا رفتن هزینه¬ی خرید تابلوی آلارم می-گردد، زیرا که تعداد زون هر تابلوی Conventional زیاد شده و در نتیجه هزینه¬ی خرید آن بالا می¬رود. در سیستم متعارف تمامی دتکتورهای یک زون به صورت مستقیم با یک مدار به همدیگر متصل می¬گردند و انتهای آن به تابلوی آلارم (Unit Alarm) متصل شده و در هنگامی که بخواهیم از سیستم ایمنی (Security) استفاده کنیم، با دو رشته سیم دیگر تمامی کنتاکت¬های نرمال بسته¬ی دتکتورها را به صورت سری به تابلوهای آلارم متصل می ¬نمایند و در انتهای آخرین دتکتور مقاومت انتهایی نصب می¬ گردد که عملکرد آن بررسی خواهد شد. اضافه بر آن بعضی از دتکتورها مجهز به Switch Open،Schottky Diode می¬باشند.درهنگامی که دتکتور به حالت آلارم میرود ولتاژ مدار کم شده و در عمل مابقی دتکتورها غیر فعال می¬شوند. در این حالت هیچ¬گونه اطلاعات دیگری به پانل نمی ¬رسد.